O κόσμος το’χει τούμπανο / the Da Vinci code

Όλος ο κόσμος φαίνεται να ήξερε για το βιβλίο «Da Vinci code» εκτός από εμένα. Κάτι ότι δεν είχα internet στην εστία στο Λονδίνο τελευταία, κάτι ότι δεν είχα χρόνο για διάβασμα, δεν έπαιρνα εφημερίδες και ότι κανένα τέτοιο θέμα της επικαιρότητας δεν εμφανίζεται στις πρώτες σελίδες των ειδησεογραφικών websites, όταν άκουσα για το βιβλίο και την υπόθεση, μου φάνηκε ενδιαφέρον και είπα να το αγοράσω. Έχασα λοιπόν τον ύπνο μου, κόλλησα για τα καλά και σήμερα (που κοντεύω να το τελειώσω) είπα να γράψω κάτι που σκέφτομαι. Ναι ίσως θα έπρεπε να το ολοκληρώσω για να μιλήσω αλλά νομίζω πως αυτά που θα πω δεν έχουν να κάνουν με αυτό. Ελπίζω, μάλλον.

Ακούω λοιπόν έλληνες φίλους να λένε ότι δεν το διαβάσανε γιατί η διαφημιστική καμπάνια του Λιβάνη το «έσπρωχνε» (χοντρικά, από αυτά που κατάλαβα) σαν βιβλίο που θα ανατρέψει όσα γνωρίζουμε για την εκκλησία και σκεφτήκανε (λογικά): Καλά, και το εκδίδει ο Λιβάνης; (Βλέπε: ένα μυθιστόρημα θα το κάνει αυτό; Και που είναι τόσα χρόνια οι ιστορικοί;) Το γεγονός ότι έγινε το ULTIMATE BEST SELLER του καλοκαιριού, απέτρεψε και μερικούς ακόμη από το να το διαβάσουνε. Δεν θα κρίνω τη στάση αυτή αλλά μου ευτυχώς εγώ το διάβασα ανεπηρέαστη. Σημαντικό. Μου γεννιούνται λοιπόν μερικές απορίες:

Αναρωτιέμαι τι κάνει ένα καλό βιβλίο. Το θέμα; Ο χειρισμός της γλώσσας από τον συγγραφέα; Και τα δύο; Τότε βαφτίζεται BEST SELLER? Kαι αν ναι αυτό είναι κακό;

Ξεφεύγοντας από το συγκεκριμένο βιβλίο λοιπόν θα πω ότι νομίζω καταρχήν ότι το θέμα ενός βιβλίου είναι αυτό που συνήθως φέρνει τον (ευρύ) κόσμο στο βιβλίο. Η επιλογή του θέματος είναι ένα ταλέντο από μόνο του. Ο χειρισμός της γλώσσας όμως θέλω να πιστεύω ότι τελικά είναι αυτό αναγορεύει κάποιον σε συγγραφέα ή όχι. Και το έργο του σε έργο τέχνης. Αλλιώς είναι κείμενο στην εφημερίδα (ναι πολλές φορές συναντάει κανείς και εκεί έργα τέχνης / ουπς: όπως βλέπω δεν μπορεί κανείς να καταλήξει σε έναν αυστηρό κανόνα). Όταν δε αυτά τα δυο(θέμα και ταλέντο) λαμβάνουν χώρα σε ένα και συγκεκριμένο βιβλίο είναι ευχής έργο καθότι θα έχουν αποτέλεσμα ένα BEST SELLER με καλλιτεχνικό αντίκρισμα. Μεν τα BEST SELLERS δεν εμπίπτουν όλα στον ίδιο κανόνα. Και το βιβλίο της Χειλουδάκη αν θυμάμαι καλά είχε γίνει Β.S. αλλά δεν θα έλεγα ότι έχει άλλο κοινό στοιχείο με τον Οδυσσέα του James Joyce.

Για όσους δεν έχουν ιδέα για το βιβλίο φαινόμενο του τελευταίου έτους ιδού το τι ανακατεύει (θεματικά):
Ένα φόνο (τουλάχιστον), κρυπτοκραφία (γρίφοι ακολουθούν γρίφους σε ένα παιχνίδι κρυμμένου θησαυρού – όποιος έχει παίξει έστω και μια φορά γνωρίζει τον εθισμό-), μυστικές ομάδες (σιωνιστικού τύπου / θέμα με γοητεία λόγω του μυστηρίου του, των κρυφών –σεξουαλικών και μη- τελετουργικών κ.α.), θρησκευτικές αποκαλύψεις βασισμένες σύμφωνα με το προλογικό σημείωμα σε ντοκουμέντα (όποιος αμφιβάλει φαντάζομαι ότι πρέπει να ψάξει τις πηγές), ολίγον από καλλιτεχνικά (ο master Da Vinci / άραγε θα είχε ην ίδια απήχηση αν μιλούσε για τον Duchamp?) κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα (Λούβρο, Παρίσι, Πύργος έξω από Παρίσι με butler βρετανού ιππότη, private jets, πολυτελή αυτοκίνητα, Γηραιά Αλβιώνα, Βατικανό και private θυρίδες σε ελβετικές τράπεζες) και φυσικά καταδίωξη, αστυνομία, ιδιόρρυθμοι χαρακτήρες (ένας albino, ένας ανάπηρος ευγενής…) και φυσικά μια υποβόσκουσα ερωτική ατμόσφαιρα ανάμεσα στο πρωταγωνιστικό δίδυμο. Αυτά μέχρι εδώ τουλάχιστον που έχω φτάσει. Αρκετά γοητευτικό – και ευρωπαϊκό με την κλασσική έννοια του όρου(αυτή που έχει ίσως ο μέσος αμερικάνος στο νου του όταν μιλάει για τη γηραιά ήπειρο Ευρώπη)– σκηνικό. H δε σχετική φιλολογία οργιάζει τόσο στην αλλοδαπή όσο και στην ημεδαπή.

Για το Da Vinci Code το μόνο που έχω να πω είναι ότι κολλάς. Κολλάς γιατί ο άνθρωπως ξέρει πώς να γράφει και να σε καθηλώνει; Κολλάς γιατί χειρίζεται μαεστρικά τη θεματική του; Ότι και να είναι κάποιου είδους ταλέντο κρύβεται πίσω από απόαυτό. Εμένα όμως μ’αρέσει παρότι αναγνωρίζω ότι πολλές φορές παίζει με την ανθρώπινή μου περιέργεια και με σέρνει από τη μύτη.