¥€$ - a tribute στον σκοτωμένο πατέρα

 

Μετά την κοσμοσυρροή πριν 3 ή 4 καλοκαίρια στο αίθριο του Βυζαντινού Μουσείου, ο αρχιτέκτονας Ρεμ Κούλχαας, θα μιλήσει την Τετάρτη στο Μέγαρο Μουσικής. Έχει ήδη γίνει αντικείμενο συζήτησης.

Για τους μη γνώστες, ο Ρεμ είναι μια ειδική περίπτωση. Τόσο ειδική που εδώ δεν μπορώ να την περιγράψω. Με το φόβο πως θα αποπροσανατολίσω, θα προσπαθήσω να πω 5 λόγια, για όσους δεν προλαβαίνουν να μπουν στα links αυτού του post(τι κρίμα :(). Στην ουσία ο όρος αρχιτέκτονας/πολεοδόμος τον περιορίζει. Είναι επίσης φιλόσοφος, διανοητής, συγγραφέας. Στατιστική, οικονομία, marketing, διαφήμιση, πολιτική(το slide με το ¥€$ στης αγορά ως κυρίαρχη ιδεολογία του καπιταλιστικού συστήματος, έσπειρε στον κήπο του Βυζαντινού Μουσείου συγκαταβατικά κουνήματα του κεφαλιού και πικρά χαμόγελα), ψυχολογία, κινηματογράφος, φιλοσοφία περιοδικά και βιβλία, όλα ένα για να βγάλει ένα αποτέλεσμα. Γουστάρει το αδύνατο(βλέπε και προηγούμενο post). Έχει όμως και τον τρόπο να το κάνει πράξη. Α, το τελευταίο "hobby" του πολυάριθμου γραφείου του είναι η παραγωγή νέων υλικών! Και τι υλικών(thanks diafane)! Το pdf θέλει καλή σύνδεση ή υπομονή αλλά είναι όλα τα λεφτά(πχ στο section ultraperforming δείτε το tranlucent concrete).

Άρχισε αντίστροφα. Πρώτα έκανε όνομα μέσω των θεωρητικών του κειμένων και μετά άρχισαν να έρχονται τα μεγάλα έργα, τα αφιερώματα, οι εκθέσεις, τα βραβεία και πριν καναδυό χρόνια το Pritzker Prize (το αντίστοιχο όσκαρ αρχιτεκτονικής, αλλά ας μην κολλήσει κάποιος στην αμερικανιά του πράγματος). Έκανε το μπαμ, με το Delirious New York, ένα μανιφέστο για τη σύγχρονη μητρόπολη. Δεν την έβλεπε μόνο σαν κτίρια όμως. Τι να πρωτοπώ? Αχ, θυμάμαι όταν πήρα το βιβλίο αυτό. Μάτι δεν έκλεισα για 5 μέρες όσο το διάβαζα(μονορούφι, ήταν και από τα πρώτα αγγλόφωνα θεωρητικά βιβλία "αρχιτεκτονικής", ε άργησα λιγάκι:)). Μάτι δεν έκλεινα και για μήνες μετά, με τα φλασάκια που μου ερχόντουσαν στο κεφάλι κάθε τρεις και λίγο. Αναφωνούσα "τον πούστη!", με τρελό θαυμασμό και μάτι να γυαλίζει. Όταν πήγαμε με τη σχολή στη Νέα Υόρκη, μονάχα που δεν έπαθε ομαδικό οργασμό όλο το έτος! Deliriοus New York κανονικά!!! Τι τα θες.. άμα σε κουρδίζει ο άλλος στο μυαλό...

Και συνέχισε ακάθεκτος με τη Βίβλο "S,M,L,XL". Cartoοns, διάλογοι, δοκίμια, κείμενα ονειρικά, διάλογοι, φωτογραφίες. Μια επανάσταση. Το κείμενο για το Τείχος του Βερολίνου στοίχειωσε κόσμο. Πριν πάω στο Βερολίνο φρόντισα να του ρίξω μια ματιά, να μπω στο κλίμα.

Στις σχολές δε, έχει δημιουργήσει τρελό πρόβλημα. Ένα κάρο φοιτητές τον αντιγράφουν ασύστολα. Πόσες φορές έχω τσακώσει τον εαυτό μου να θέλω να γίνω χαλίφης στη θέση του χαλίφη, να θέλω να είχα σκεφτεί πρώτη αυτό που σκέφτηκε, να προσπαθώ να μάθω από αυτόν και να μην τον αντιγράφω. Ξέρει κανείς τι δύσκολο είναι αυτό όταν είσαι στο δεύτερο και στο τρίτο έτος και μόλις σκας από το αυγό? Έπρεπε να "σκοτώσω τον πατέρα μου".

Το Erasmus στην Ολλανδία(η Ολλανδία, ως χώρα εμπόρων, εξάγει τελευταία αρχιτεκτονική, μιλάμε για τρελές οικονομικές επενδύσεις σε νέους αρχιτέκτονες, βιβλία, εκδόσεις, σχολές, κτίρια...μαντέψτε ποιός ήταν ο πρωτεργάτης) και οι επισκέψεις σε έργα του με φέραν σε επαφή με την υλική διάσταση των θεωριών του. Κατασκευαστικά ότι είδα ήταν λίγο. Όλο ατέλειες. Αλλά άλλα έργα του -με μεγαλύτερο budget- έχω μάθει πως είναι κλάσεις ανώτερα. Για να είμαι ειλικρινής, σε όσα κτίριά του έχω πάει, αν δεν είχα διαβάσει τα βιβλία του, το mental game που παίζει με όλες του τις κατασκευές, θα το "διάβαζα" μονάχα σε ένα επίπεδο.

Ολλανδός, μεγάλωσε στην Ινδονησία, σπούδασε σε μια από τις cutting edge σχολές αρχιτεκτονικής στα '70s, την Architectural Αssociation του Λονδίνου(λυπάμαι αλλά καμμιά σχέση με σήμερα), παράλληλα ήταν δημοσιογράφος, έγραφε σενάρια, ίδρυσε με τον Ηλία Ζέγγελη την ομάδα ΟΜΑ(Office for Metropolitan Architecture) (τότε δούλευε εκεί και ο Κούρκουλας, που έφτιαξε στην Πειραιώς τώρα το νέο κτίριο του Μουσείου Μπενάκη - μετά ο Ζέγγελης έφυγε, το γραφείο ξεπέταξε ένα κάρο φυντάνια όπως π.χ. η Zaha Hadid, που πήρε πρόσφατα και αυτή το Pritzker κλπκλπ) κτίρια, πολεοδομικές μελέτες, βιβλία κλπκλπ... αλλά αυτά τα βρίσκετε και αλλού. Τέλος το μπλαμπλα.

Όποιος έχει έστω και την παραμικρή περιέργεια να τον ακούσει, τα λέμε την Τετάρτη.


house at Bordeaux