Monday, December 12, 2005

αυτοί που αγαπούν τα βράχια

Ο κύριος Kaufmann ήταν ένας πολύ επιτυχημένος αμερικάνος επιχειρηματίας του πρώτου μισού του περασμένου αιώνα. Κατείχε πλήθος πολυκαταστημάτων με την ονομασία "Kaufmann department stores" και πέραν αυτών είχε και ένα χούι: τον ιντρίγκαρε ο πολεοδομικός σχεδιασμός. Εκείνη την εποχή, ο Frank Lloyd Wright, ο πιο σημαντικός ίσως Αμερικάνος αρχιτέκτονας μέχρι σήμερα (σύμφωνα με τους συμπατριώτες του) είχε πέσει με τα μούτρα στο σχεδιασμό της ιδανικής πόλης όπως ο ίδιος την φανταζόταν: της "broadacre city". Ακούγεται το αμερικάνικο όνειρο με σάρκα και οστά και δεν απείχε πολύ είναι η αλήθεια.

Μέσω αυτής της ιδέας ίσως ήρθαν σε επαφή. Ο Kaufmann που γούσταρε τον Wright του ανέθεσε το σχεδιασμό μιας εξοχικής κατοικίας για τον ίδιο και την οικογένειά του, σε μια έκταση που είχε. Την έκταση διέτρεχε ένα μικρό ρέμα, που σε ένα σημείο σχημάτιζε έναν καταρράκτη. Από αυτή τη συνεργασία προέκυψε το masterpiece της Αμερικάνικης αρχιτεκτονικής: το Fallingwater House.

Image Hosted by ImageShack.us

Το "Fallingwater House" ήταν από τα πρώτα κτίρια που ήρθα σε επαφή μαζί τους. Με γοήτευε η daring σύνθεση των οριζόντιων και κάθετων όγκων του, οι μεγάλοι πρόβολοι (κοινώς μπαλκόνια), η μίξη των υλικών πέτρα+σκυρόδεμα, το γεγονός ότι ήταν μοναδικό: δεν μπορούσες να πεις ότι ανήκε στο μοντέρνο κίνημα ή σε κανένα άλλο κίνημα της εποχής του. Αγόρασα ένα αγγλικό βιβλίο που μίλαγε για όλη τη διαδικασία και στρώθηκα να διαβάζω για την πρώτη επαφή με τον πελάτη, το σχεδιασμό, τις τεράστιες δυσκολίες στην κατασκευή, τους ατελείωτους τσακωμούς Wright-Kaufmann, τα νεύρα του δεύτερου (πότε θα τελειώσει, ότι του στοίχησε ο κούκος αηδόνι κλπκλπ)... όλη τη θεωρία, το πρακτικό κομμάτι, το τρελό gossip... Στο τέλος το κεφάλι θόλωσε και έμειναν μόνο οι μαγεμένες εικόνες του σπιτιού πάνω από τα βράχια του καταρράκτη, η σκάλα που καταλήγει πάνω στο νερό, ο βράχος που ξεπηδάει μέσα στη μέση του σαλονιού.

fast forward

Στο architects.gr έχει προστεθεί πρόσφατα ένα άρθρο που μου κίνησε το ενδιαφέρον. Ο γιος του Kaufmann για το οποίο έγραφα νωρίτερα, μετά το σπίτι αυτό και πολλές εναλλαγές σπιτιών, φέρεται να έζησε πολύ καιρό από τα τελευταία του χρόνια σε ένα σπίτι στην Ύδρα. Το σπίτι σχεδίασαν ένα ζευγάρι Ελλήνων Αρχιτεκτόνων (Κ. και Μ. Φινέ), στην πορεία τα έσπασαν και συνέχισε ένας ντόπιος πολιτικός μηχανικός κλπκλπ.

Το άρθρο υπογράφει ο κ. Αντωνιάδης τον οποίο δεν γνώριζα αλλά έμαθα από τα links που παρατίθενται. Εκεί διαβάζω ότι έχει ζήσει σε Ελλάδα και Αμερική εξασκώντας το επάγγελμα του αρχιτέκτονα. Με μια πρόχειρη ανάγνωση, ο συγγραφέας φαίνεται να έχει και ακαδημαικά - θεωρητικά ενδιαφέροντα. Αρκετά όμως με τον συγγραφέα. Ας πάμε στο κείμενο.

Το κείμενό μου φαίνεται αρκετά συναισθηματικό και πρακτικά μιλώντας, επιεικώς αστήρικτο. Ο συγγραφέας του αφού μιλάει λίγο για τον ίδιο τον Kaufmann αναλώνεται σε ονοματολογίες, προσωπικές αφηγήσεις που δεν καταλαβαίνω τι προσδίδουν στο κείμενο (εκτός από μια cosmopolitan essence, που πολύ μου αρέσει κατά τα άλλα) και φτάνει από όλα αυτά στο συμπέρασμα πως όλα ετούτα είναι απόδειξη ότι " στη διαμάχη του «Λαϊκού με την Υψηλή Τέχνη»" (την ποια? Αχ είσαι τόσο ποστμόντερν ντάρλινγκ!! Ξύπνα, προχωρήσαμεεεε!!! ), σημειώσατε 1. Άλλα λόγια να αγαπιόμαστε δηλαδή.

Και επειδή βαριέμαι να ασχολούμαι με τέτοια απολιθωμένα ερωτήματα, θα παραθέσω αυτό που μου φάνηκε ενδιαφέρον εμένα στο θέμα: τόσο το Fallingwater όσο και το σπίτι του Kaufmann Junior στην Ύδρα μου φαίνεται ότι έχουν έναν αδιόρατο κρίκο να τα δένει μεταξύ τους. Η κάθοδος μέσα από την πέτρα στο νερό. Και για να το μασήσω λίγο πριν συνεχίσω, a.k.a να γίνω κατανοητή και σε όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τέτοιες "who" ορολογίες θα το πω απλά. Το κοινό ανάμεσα στο σπίτι της Ύδρας και στο σπίτι στην Pensylvannia, είναι ότι αφενός είναι χτισμένα σε επικλινή βραχώδη εδάφη και αφ'ετέρου ότι και τα δυο έχουν νερό στο χαμηλότερο σημείο τους. Στη Ύδρα δε που δεν υπήρχε νερό από φυσικού του εκεί, ο Kaufmann το έβαλε από μόνος του (αντί να κάνει κήπο όπως έλεγαν τα αρχικά σχέδια) και άφησε από κάτω τα φυσικά βράχια να φαίνονται.

Image Hosted by ImageShack.us

Όσο το σκέφτομαι η Ύδρα είναι sui generis ότι πιο κοντινό για τα ελληνικά παραθαλάσσια τοπία στη σχέση κτιριού - νερού που έχει το Fallingwater. Το άραγμα στα βράχια της Υδρονέττας πάνω από το νερό ίσως να μην απέχει τόσο πολύ από το αιωρούμενο σαλόνι του Fallingwater πάνω από το ποτάμι.

Image Hosted by ImageShack.us
(τώρα εμένα γιατί αυτή η φωτό μου θυμίζει Zaha?)

Εξάλλου η Ύδρα είναι και το μόνο μέρος που η βασική "παραλία" του, στην ουσία είναι κάθετη πάνω από το νερό. Ένας σωρός από κάθετα βράχια, πάνω στα οποία στέκεσαι, πέρνεις ανάσα και βουτας.

Image Hosted by ImageShack.us

Image Hosted by ImageShack.us

Και έχω την εντύπωση ότι όσοι αρέσκονται στο κολύμπι στη Ύδρα αρέσκονται σε αυτήν ακριβώς την αίσθηση του απόκρημνου, της καθόδου και του νερού στο τέλος της πορείας. Να βλέπουν από κάτω το βαθύ μπλε, να σκέφτονται πριν βουτήξουν, να πηδήξουν από το βράχο και να νιώσουν το βάρος τους να τους οδηξεί παράλληλα δίπλα από το σκληρό βράχο, να βυθιστούν στο άγνωστο σκοτεινό νερό για να αναδυθούν τελικά στην επιφάνεια .

Image Hosted by ImageShack.us

Και σε αυτό το θέμα, οι επιλογές μας μας προδίδουν. Κaufmann Junior είσαι εκεί?

|

10 Comments:

At 12/12/2005, Blogger Κώστας said...

Τί υπέροχο σπίτι αλήθεια! Και επειδή λίγο καιρό πρίν έγραψες για τον ΓΟΚ (Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό) θα σου πώ κάτι που διάβασα πριν ένα-δύο χρόνια στο Δελτίο του Τεχνικού Επιμελητηρίου, σε ένα άρθρο ενός αρχιτέκτονα, που δυστυχώς δεν θυμάμαι το όνομά του και που πραγματευόταν το πόσο κακό κάνει πολλές φορές ο ασφυκτικός έλεγχος του ΓΟΚ πάνω στην αρχιτεκτονική δημιουργία: έφερε σαν παράδειγμα ακριβώς το Fallingwater House και είπε ότι αυτό το σπίτι στην Ελλάδα δεν θα είχε κτιστεί ποτέ γιατί είναι αντίθετο σε βασικές διατάξεις του ΓΟΚ: είναι κτισμένο 'εκτός σχεδίου', χωρίς να ακολουθεί τα αντίστοιχα όρια συντελεστών κάλυψης, δόμησης και όγκου, βρίσκεται μέσα σε δασική έκταση και ΠΑΝΩ σε ρέμα. Ειδικά το τελευταίο στα καθ'ημάς είναι αδιαννόητο, καθώς α)δεν υπάρχουν ιδιωτικά ρέματα και β) όλα έχουν ζώνη κάποιων μέτρων εκατέρωθεν στην οποία απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα, ακόμα και η φύτευση!
Όμορφη και η σύνδεση με την Ύδρα, στην οποία δεν έχω πάει ακόμα..!

 
At 12/13/2005, Blogger Oneiros said...

Βουτιά απ' τα βράχια' είχες δεν είχες, πάλι καλοκαιρινή βόλτα μας πήγες ;-)

Το Fallingwater κάνει την εμφάνισή του και στο Endymion, του Dan Simmons.

 
At 12/13/2005, Blogger evee said...

Κώστα ας αφήσουμε λιγάκι παράμερα τον ΓΟΚ. Ναι, επιτρέπεται η δόμηση εκτός σχεδίου υπό όρους και δεν νομίζω ότι ο Kaufmann θα είχε ποτέ πρόβλημα σε συντελεστές δόμησης/κάλυψης. Νομίζω είχε αγοράσει ολόκληρο το βουνό οπότε ΟΚ. Περί ρεμάτων και δασικών έχεις δίκιο αλλά όπως βλέπεις το πρόβλημα στην πράξη παρακάμπτεται. Και, ναι, το Fallingwater είναι υπέροχο.

Οneire χαίρομαι που σου άρεσε. Παρότι δεν προτιμώ το καλοκαίρι σαν εποχή. :Ρ
Endymion? Endymion? Που παίζει το Fallingwater εδώ? Ο βοσκός του link έβοσκε στην εικονιζόμενη ρεματιά το κοπάδι του? Κινητή βιβλιοθήκη είσαι γαμώτο! Που να σε προλάβει κανείς?

Btw -άσχετο- και ένα μάθημα που έχω διδαχθεί από το Frank Lloyd και που δεν κόλαγε στο κείμενο. Προσοχή: δεν βγάζει καμμία λογική, απλά έτσι μου άρεσε και το συνήγαγα από τα συμφραζόμενα των όσων έχω διαβάσει: Όσο πιο πολλά πράγματα κάνεις, τόσο καλύτερα τα κάνεις και τόσο πιο πολύ ζεις. Και ποιοτικά και ουσιαστικά. Γιατί το λέω αυτό?

Ο F.Ll., ήταν super παραγωγικός. Πολύ αρχιτεκτονική, πολεοδομία... και πολύ από όλα. Πέθανε στα 90-something, έχοντας κάνει καμμιά 30αριά παιδιά και γύρω στους 9 γάμους αν θυμάμαι καλά. Αν και είχε αρχίσει την καριέρα του από νωρίτερα, το productivity boom το έκανε μετά το θάνατο της πρώτης του γυναίκας και των 2 παιδιών του από πυρκαγιά σε ένα ξενοδοχείο στο Τόκυο που είχε σχεδιάσει ο ίδιος. Κάτι ότι είχε πάθει σοκ, κάτι η εργασιομανία, κάτι η ματαιότης ματαιοτήτων, ο ίδιος δείχνει στη συνέχεια να φρόντιζε να συνδυάζει πάντα business with pleasure. Ακούγεται φρενήρες ή δυσάρεστο? Η πλάκα είναι πως έτσι είχε συνεχείς επιτυχίες και στα δυο.


Με το ρυθμό που κυλάει η ζωή μου τους τελευταίους 6 μήνες, κοίτα τι φιλοσοφικά σχόλια γράφω! :Ρ

 
At 12/13/2005, Blogger Mara_P said...

Koinws apodekto oti auto to spiti einai apo ta prwta "skampilia" pou dexontai ta neogna pou anoigoun ta matia tous ston kosmo tis arxitektonikis kai stekei ston antipoda tis sxediastikis logikis tou allou polianelimenou ktiriou-orosimou-fetixistikou_antikeimenou( tis villa Savoie nte!_LeCo). Pantws auto pou mou exei kanei entipwsi(kai thaumazw to peisma tou) einai i emmoni tou FLW na to xtisei sto s i g k e k r i m e n o simeio tou axanous oikopedou, kai pouthena allou, an kai auti i epilogi anevase to kostos se trela ipsi eksaitias tis diskolias tou edafous. Eutixes oti o Kauffman edwse telika tin sigkatavasi....Sinennoisimoi pelates, toso spanio frouto...(kai poli nostimo!)

 
At 12/14/2005, Blogger Oneiros said...

This comment has been removed by a blog administrator.

 
At 12/14/2005, Blogger Oneiros said...

We came at the house from downstream and across the stream from it. The building is hard to describe, but I will try.

The house itself was built out over a modest waterfall that spilled only three or four meters to a small natural pool beneath. Yellow leaves floated in the pool before being whisked away downstream on the quickening current. The most noticeable features of the house were the thin roofs and rectangular terraces that seemed to hang out over the stream and waterfall as if defying gravity. The house appeared to be built of stone and glass, concrete and some steel. To the left of the slabs of terrace, a stone wall rose three floors with a glass-cornered window rising in it almost the entire height. The metal framework around those windows was painted a gentle orange.

"Cantilevered," said Aenea.

"What?"

"That's what the architect calls those overhanging terraces," she said. "Cantilevered. They echo the limestone ledges that have been here for millions of years."

I paused in our walk to look at her. The dropship was out of sight beyond the trees behind us. "This is your house," I said. "The one you dreamed of before you were born."

"Yes." Her lips were trembling slightly. "I even know its name now, Raul. Fallingwater."


Παίζει πολύ η αρχιτεκτονική και ο FLW στη συνέχειά του Endymion, σου προτείνω όμως να διαβάσεις όλη την τετραλογία για ένα σωρό λόγους.

Κινητή βιβλιοθήκη είσαι γαμώτο!
Όντως, αλλά κάποια βιβλία τα θυμάμαι περισσότερο από άλλα, και κυρίως τις επιρροές και τις αναφορές τους (κι αυτή την τετραλογία ειδικά).

ΥΓ: Ούτε δική μου αγαπημένη εποχή είναι το καλοκαίρι (άνοιξη, φυσικά), αλλά δε μπορώ να αντισταθώ στις βουτιές.

 
At 12/16/2005, Blogger evee said...

μακελ dear, καζίνο μου τάζεις

εντάξει λοιπόν, δέχομαι(παρά την καφρίλα που εκπέμπει το nick σου)

κράτα σημειώσεις:

online betting/casino my ass

εγώ προτείνω να μου κόψεις μια επιταγή, να πάω να πάρω κανένα ωραιότατο μακρύ φόρεμα, να σενιαριστείς και εσύ λίγο που από τον αγώνα σου να ξεπεράσεις το εμπόδιο του word verification έχεις καταντήσει φθυσικό geek, να πάμε σε κανένα καζίνο κανονικό (Μονακό δεν έχω πάει, ευχαριστώ, ωραία ιδέα), να παίξουμε να ξεχαρμανιάσουμε βρε παιδί μου. Να πίνω τα dry martinis μου αλά double O, ή τα malts μου επί το πιο χειμωνιάτικο τέλος πάντων και να δώσουμε τα κέρδη μας από τα λεφτά σου σε κατιτίς το φιλανθρωπικό να είμαστε και politically correct. Τόσους εκνευρίζεις εξάλλου, καιρός να κλείσεις και λίγα στόματα, right?

Α, παραλίσο να ξεχάσω: εγώ θα ρίχνω τα ζάρια. Εσύ baby δεν το'χεις.

 
At 3/01/2008, Blogger Politis Messenias said...

http://politis-oikodomisi.blogspot.com/
Αν θέλεις ...κάτι μαθαίνεις διαβάζοντας....gia tin "Oikoumenopoli" tou Ellina poleodomou Doxiadi.

 
At 3/01/2008, Blogger evee said...

σε ευχαριστώ πολύ politi

ενδιαφέρον blog δείχνει το δικό σου

και καινούργιο :)

καλή αρχή λοιπόν!

 
At 3/01/2008, Blogger evee said...

αλήθεια, γιατί δεν ενεργοποιείς τα comments? τι είναι ένα blog χωρίς την αμφίδρομη επικοινωνία του? ένα wellcoming comment πήγα να αφήσω και τζίφος...

 

Post a Comment

<< Home