1168(#2)

το κουκούτσι

η διάλεξη
Το ζουμί της διάλεξης φοβάμαι ότι δεν θα το μεταφέρω, έτσι απλά. Όχι για λόγους περιπλοκότητας. Μάλλον είναι για λόγους υποκειμενικότητας / αντικειμενικότητας κάθε φορά που επιλέγεις πως και τι θα γράψεις. Ο Ρεμ έχει 60ρίσει πλέον. Πάνε σχεδόν 10 χρόνια από τότε που έκανε το μεγάλο μπαμ και όλοι είχαν σοκαριστεί τόσο που δεν ξέρανε πώς να τον χειριστούνε. Είτε κάποιος όμως τον κρίνει θετικά είτε αρνητικά, γεγονός είναι πως έφερε νέο αέρα στην αρχιτεκτονική. Και βασικά στους αρχιτέκτονες. Αποενοχοποίηση. Κατάφαση σε ότι είχε δαιμονoποιηθεί: ο πελάτης, οι πολεοδομικοί κανονισμοί, το budget, οι θεωρητικοί, η φήμη. Στέκεται ψηλός, ωραίος ακόμη. Ρουφηγμένα μάγουλα, οξύ βλέμμα. Και κυνικός. Κλασσικό ολλανδικό επικοινωνιακό(και εμπορικό) δαιμόνιο. Λόγος με καλά αγγλικά, αλλά χάλια άρθρωση. Όπως πάντα. Δίνω τα ακουστικά αλλού. Ωραίο στήσιμο σώματος πάνω στο pontium. Άνεση, εμπειρία αλλά και σεμνότητα(ή ίσως ευγένεια? Η σεμνότητα δεν του πάει σαν λέξη). Αρχίζει με την έκφραση: δεν νομίζω να περιμένετε σε ένα ακροατήριο 2000 ατόμων να κάνει κανείς intimate confessions. Όχι Ρεμ, δεν περιμένουμε αυτό. Για την ακρίβεια, εγώ δεν περιμένω κάτι συγκεκριμένο. Σε έχω ξανακούσει να παρουσιάζεις τις ιδέες σου, να δείχνεις αποσπάσματα από τα βιβλία σου, τα νέα σου έργα. Η επίδραση αυτού του ανθρώπου πάνω μου είναι ιδιαίτερη. Ήταν τουλάχιστον. Μέχρι τώρα. Οι επιρροή των κειμένων του ή των έργων του ερχόντουσαν μετά από καιρό και με γαργαλάγανε σε άσχετο timing. Να δούμε αν θα συμβεί και αυτό αυτή τη φορά.

Στο σκοτάδι πιάνω το μολύβι και σημειώνω τυφλό σύστημα ότι μου κάνει κλικ...ιδού μερικά παραφερνάλια λοιπόν.

Φόντο: μόλις αρχίσαμε, φόντο δεν παίζει εδώ - φύση
Μιλάμε όλοι για αρχιτεκτονική και κανείς δεν ξέρει τι είναι. Να την ορίσει.
(η γνωστή μπανανόφλουδα+γοητεία ταυτόχρονα αυτής της δουλειάς: η φύση της συνδυάζει τη φύση της επιστήμης(λογική μαθηματική του τύπου: αυτό σωστό, αυτό λάθος) με την, χωρίς –γενικά αποδεκτούς- κανόνες, φύση της τέχνης. Που δεν βρίσκει λόγια να περιγραφτεί. Σαν να πατάς με το κάθε σου πόδι σε άλλη βάρκα: κατά πάσα πιθανότητα θα πέσεις στη μέση, στο νερό. Όσοι ισορροπούν και δεν πέφτουν, αγγίζουν την ουσία.)


 

Φόντο: αρχαίος ναός στο Baalbek της Συρίας - ταχύτητα
Η αρχιτεκτονική είναι ένα αργό επάγγελμα. Μέσα στην αστάθεια της πολιτικής και οικονομικής ζωής, η αρχιτεκτονική προσπαθεί να ακολουθεί. Το οποιοδήποτε κτίριο, θέλει 4 με 5 χρόνια για να κατασκευαστεί. Από τη στιγμή που άρχισες να το σχεδιάζεις μέχρι τη στιγμή που θα παραδοθεί. (και υποτίθεται πως η αρχιτεκτονική είναι εικόνα/σύμβολο/κλπ του κάθε πολιτισμού που την παράγει... this last year σύμφωνα με τον Rem...και πολλούς ακόμη φυσικά)


 

Φόντο: ¥€$, ο παγκόσμιος χάρτης(από αριστερά η ανατολή, δεξιά πάλι η ανατολή – πάνω από ιαπωνία μεγάλο κόκκινο ¥ , πάνω από Ευρώπη μεγάλο κόκκινο €, πάνω από Αμερική κόκκινο $–με κίτρινο φαίνοται τα μέρη με ουρανοξύστες) – η διασπορά ενός (απόλυτα κατακόρυφου) συμβόλου: του ουρανοξύστη
Οι ουρανοξύστες κινούνται ανατολικά (Go east). Η διανομή(distribution) των ουρανοξυστών(στον χάρτη) αρχίζει από την προπολεμική Αμερική, συνέχισε μετά τον πόλεμο στην Ευρώπη και στην Αφρική και τώρα βρίσκεται στην Κίνα και την Ασία(γενικά).

Φόντο: το νέο campus του IIT (αν θυμάμαι καλά) - η μανία με τον έλεγχο
Ο αρχιτέκτονας δεν ελέγχει. Πορεύεται με μια σειρά συμβάντων(a series of incidents) που δεν ελέγχονται από τον ίδιο. Πρέπει να διαπραγματευτούμε το «μονοπάτι» προς οποιαδήποτε κτίριο(Αναρωτιέμαι αν όποιος δεν ξέρει από αρχιτέκτονες καταλαβαίνειι τι αποενοχοποίηση είναι αυτή η ατάκα για τους ψυχαναγκαστικούς που έχουν μάθει πως είναι σχεδόν παντοδύναμοι…. Η αρχιτεκτονική μπορεί να καμουφλάρει ένα κάρο ψυχικά συμπλέγματα που έχουν να κάνουν με την εξουσία και την παντοδυναμία. Aναγκαστικά όμως, περισσότερα σε άλλο post.)

Φόντο: η νέα ολλανδική πρεσβεία του Βερολίνου – η εισβολή της ιστορίας/μνήμη
Η Ολλανδία είναι μια χώρα με ειρηνικό παρελθόν. Στην ολλανδική πρεσβεία του Βερολίνου ένας από τους στόχους μας ήταν η βίαια ιστορία της πόλης να εισέλθει(penetrate) στο κτίριο.


διάγραμμα α(click me) 


διάγραμμα β(click me) 

Φόντο: παρέμβαση στο Μουσείο Hermitage της Αγ. Πετρούπολης – η μανία με τη συντήρηση(μνήμη+ιστορία part 2)…και ολίγον από trivial
Διάγραμμα α: Σε οριζόντιο timeline ποια κτίρια άρχισαν να συντηρούνται πρώτα(αρχαιότητες, μπλαμπλα… σήμερα φυλακές, concentration camps... τα πάντα. Από πάνω με άλλο χρώμα οι κανόνες της συντήρησης. (Πότε εφευρέθηκαν, πότε άλλαξαν. Περίεργα συμπεράσματα βγαίνουν από τον slide αυτό. Τι μας έχει πιάσει με την συντήρηση? Βασικά συντηρούμε τα πάντα. Ανάγκη για μνήμη? Για ταυτότητα?)
Διάγραμμα β: η ραγδαία άνοδος των δεικτών των χρηματιστηρίων εδώ και καμμιά εκατοστή χρόνια πίσω και μπροστά η ανάπτυξη των μεγάλων μουσείων του κόσμου. Διαγράμματα(και πιθανές ερωτήσεις trivial): ποιο μεγάλο μουσείο του κόσμου έχει τα περισσότερα εκθέματα? Ποιο έχει τους μεγαλύτερους σε μήκος διαδρόμους? Τους περισσότερους επισκέπτες? Το Hermitage έχει και τους πιο μεγάλους διαδρόμους(τυράκι) και συνδυάζει τους πιο μεγάλους διαδρόμους με τα λιγότερα εκθέματα ανά μέτρο αν θυμάμαι καλά(τυράκι ξανά). Παρότι κάπου κάπου κινέζικες πορσελάνες είναι στοιβαγμένες σε τραπέζια ανά 500άδες, πάνω σε πλαστικά. (Η Ρωσία ακόμη να σεβαστεί τον εαυτό της.)

Φόντο: το νέο κτίριο τηλεόρασης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου – αδράνεια και κίνηση
Διαγράμματα, αναλύσεις….Η Ασία δεν έχει την ευρωπαϊκή σταθερότητα(european stability).
(Όπως εξιτάρονται με την αδιαπραγμάτευτη(ναι?) λογική του διαγράμματος οι Κινέζοι δεν φαντάζομαι να δυσκολεύτηκες και πολύ αγαπητέ Ρεμ να τους πείσεις. Απλά έπρεπε να επιλέξεις τις κατάλληλες έννοιες για να φτιάξεις το διάγραμμα που σε βοηθάει. Σου βγάζω το καπέλο.)


 

Φόντο: Μια τέντα τσίρκου(!!!!) στο κέντρο μια –προφανώς ευρωπαϊκής- πλατείας. Σε πρώτο επίπεδο ένας τύπος αγγίζει κάτι λευκό, ακουμπισμένο πάνω σε ένα μακρύ πάγκο, μοιάζει με μαρμάρινο γλυπτό: το unidentified object είναι παραλληλόγραμμο, 2/3 μέτρα μήκος, πλάτος όσο ένα βιβλίο, ύψος όσο μια χοντρή βίβλος στηριγμένη στη ράχη της και μια «εγκοπή» κάπου στη μέση - τόπος: Βρυξέλλες – οι ατέλειωτοι κανόνες του παράλογου
Αυτό που βλέπετε είναι ένα βιβλίο. Έχει 80.000 σελίδες και είναι οι κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με τους οποίους, αν τους ακολουθήσεις, από όπου και να’σαι θεωρείσαι Ευρωπαίος πολίτης! (χχαχαχχααχα! Σοβαρά? Τι λέει ρε ο τύπος? Ισχύει αυτό? Τι ειρωνεία! Κυνικότητα! Στο κέντρο των Βρυξελλών! Μ’αρέσει! Το ξέρανε αυτό τα 10 νέα μέλη της ΕΕ?)

Η διάλεξη τέλος. Δεν ξέρω αν θα έχει aftereffects αλλά δεν άκουσα και κάτι συγκλονιστικό. Μια παρουσίαση υλικού που παίζει και στα βιβλία του, σπιρτόζικες ιδέες, επικοινωνιακά επιτυχείς νομίζω. Συζήτηση στο foyer και στο δρόμο. Κάποιοι είναι απογοητευμένοι. Κάποιοι πετάνε από χαρά. Όσοι τον έχουν ξαναδεί, συμφωνούν: ο τύπος ζει 300 μέρες του χρόνου σε ξενοδοχεία. Γυρίζει τον κόσμο πουλώντας τη δουλειά του. Ντελάλης. Το λέει και μόνος του(κυνικός δεν είπαμε?). Τη δουλειά την βγάζουν 100 άτομα στα γραφεία του Ρόττερνταμ και της Νέας Υόρκης. Για να περάσει μια φορά το μήνα, να πει 5 λέξεις και να σκιστούνε να το κάνουνε ως την επόμενη συνάντηση. Σκέψη πάντα καθαρή, τα λέει όμως και στο τελευταίο βιβλίο. Το να κάνεις ένα μεγάλο BAAAAMM στην καριέρα σου μπορεί να είναι τελικά boomerang? Τώρα περιμένουν όλοι από αυτόν κάθε φορά που τον βλέπουν να νιώσουν το ίδιο σοκ, την αδυναμία να τον χειριστείς, όπως τότε που έσκασε μύτη. Το συζητάμε με φίλους στο φουαγιέ. Koμπλεξικές μαλακίες. Όποιος έχει τα κότσια ας κάνει το μπαμ. Όποιος μπορεί ας το ξεπεράσει με ένα δεύτερο –μεγαλύτερο- μπαμ. Πάντα όμως θα υπάρχουν οι δυσκοίλιοι που περιφέρονται από διάλεξη σε διάλεξη και αμπελοφιλοσοφούνε , κρίνοντας σχεδόν πάντα αρνητικά όποιον ακούνε. Όπως θα υπάρχουν και αυτοί που τον θαυμάζουνε de facto. Αμάσητα.

Τους όρους του παιχνιδιού τους ξέρουν και οι δυο πλευρές. Πήρες κάποια καλά λεφτά για να φέρεις κόσμο με το όνομά σου σε ένα πρόγραμμα που στοχεύει να αποδώσει μεγαλύτερο κύρος στο Μέγαρο Μουσικής, παράλληλα ανεβάζεις το prestige σου, μπορεί να βρεις και πελάτες, μεγαλώνει η φήμη σου, πουλιούνται τα βιβλία σου. Οι άλλοι γουστάρουν που θα ακούσουνε τζάμπα και live ένα «μύθο», θα σε θάψουν ή θα σε αποθεώσουν λίγο μετράει ίσως, οι κριτικοί θα γράφουνε, οι υπόλοιποι θα αγοράζουνε…και όλοι θα είναι πανευτυχείς. Έτσι δεν πάει?

Και εμένα μ’αρέσει ο κυνισμός Rem. Ή μάλλον η απενοχοποίηση.
;)