μητρόπολη #1

(μερικές παραπάνω σκέψεις με αφετηρία το βιβλίο «Χαμένες λεωφόροι»)

-γενικά-
Βερολίνο, Απρίλιος 2002
Φεύγω από το Amsterdam με λεωφορείο. Προορισμός: Βερολίνο. Μαζί με την Κ., για 5 μέρες. Kάτι φουσκωτά μαξιλάρια -για να κοιμάσαι στην καρέκλα σου χωρίς να στραβολαιμιάζεις- εκτός από το να βοηθάνε τον ύπνο μας, αποτελούνε και την πρώτη ύλη γέλωτα κατά στη διαδρομή, αφού τα βάζουμε στο κεφάλι και παίζουμε τις μικρές Ολλανδέζες τις καθολικές καλόγριες και άλλα τινά. Εννιά ώρες ταξίδι μετά έχουν έρθει στο νου μου ένα κάρο ταινίες…..σχετικές και άσχετες…Wenders: Der Himmel über Berlin, Βis Ans Ende Der Welt, Marlene Dietrich: Der Blauer Angel το Cabaret με τη Μινέλλι, Fritz Lang και Metropolis.. Der Kabinet des Doktores Kaligari… Nosferatu... γερμανικός εξπρεσιονισμός και τα μυαλά στα κάγκελα… Και το wind of change των Scorpions αφού στο video clip είχε σκηνές από το -προσφάτως τότε- ενωμένο Βερολίνο. Α, και φυσικά ότι έχω διαβάσει για το Βερολίνο… τόσα πράγματα.

Μια ιδιαίτερη πόλη. Πριν λίγα χρόνια ενώθηκε. Δυο κόσμοι, μπαίνουν στο blender στην ίδια πόλη. Προσπαθούν να συνυπάρξουν, οι διαφορές δείχνουν αγεφύρωτες, ο επανασχεδιασμός της μισής πόλης θα της δώσει μια νέα ταυτότητα? Γιατί η παλιά αποκλείεται να ξανάρθει, είναι αδύνατον. Προσπαθούν να την επανεφεύρουν μέσα από το χτίσιμο ή την επισκευή των «ορόσημων» της παλιάς Γερμανίας, επί το πιο σύγχρονον όμως, αφού και ανοιχτόμυαλοι είναι και να μην ξυπνάνε φαντάσματα του παρελθόντος θέλουν. Τρανταχτά παραδείγματα: η καινούργια βουλή (το Reichstag), η παλιά κεντρική πλατεία Potsdamer Platz (αντίστοιχη φάση της Ομόνοιας ή του Συντάγματος) επανασχεδιάζονται.

Στο πρώτο κατασκευάζεται μονάχα ο θόλος του που είχε καταρρεύσει από φωτιές και βομβαρδισμούς στον Β παγκόσμιο πόλεμο. Στη δεύτερη έχουμε αλλαγή εκ’θεμελίων. Και ποιών θεμελίων δηλαδή? Είχε μείνει και τίποτα? Δυο χρόνια πριν εκεί πέρναγε το Τείχος. Μια γραμμή μέσα στο κέντρο της πόλης. Στην καρδιά. Έγιναν όλα ίσιωμα, μπήκε το Τείχος, κάτι νάρκες, συρματοπλέγματα και εν ολίγοις όλα αυτά που εμπόδιζαν τους κατοίκους όχι μόνο να πηγαινοέρχονται, αλλά και να ρίχνουν μια ματιά στο «άλλο κομμάτι». Το αλλοτινό «κέντρο» που έσφυζε από ζωή, νεκρώθηκε εν μια νυκτί και η ιστορία μιας πόλης, συμπυκνωμένη στην κεντρική της πλατεία, σβήστηκε από το χάρτη για 30 χρόνια. Λίγες μέρες μετά την άφιξή μας θα πάω εκεί και δεν αν δεν έβλεπα πίσω μου κάτι χωράφια που ακόμη στήνονταν εργοτάξια, δεν θα καταλάβαινα που είμαι. Φυσικά, η «πλατεία» είναι αγνώριστη. Νιώθεις σαν αν περπατάς μέσα σε μια μακέτα αληθινών διαστάσεων. Όλα γυαλίζουν, οι άνθρωποι είναι καλοντυμένοι, γραφεία, μαγαζιά, μουσεία, αλλά .. τίποτα δεν είναι πάνω από ενός έτους παλιό. Ούτε ίχνος του παρελθόντος. Η ιστορία εδώ έχει ξηλωθεί με τη βία.