το φανάρι και η μπανανιά

#1

Ο ταλαίπωρος (και άτυχος?).
Φανάρι. Πανόρμου και Κηφισίας. Δυο –μάλλον Πακιστανοί- πουλάνε χαρτομάντηλα στους οδηγούς που περιμένουν να ανάψει το επιθυμητό πράσινο. Με πλησιάζει «κυρία πάρε ένα χαρτομάντηλο, πεινάω». Γενικά δεν δίνω πλέον καμμία σημασία, αυτή τη φορά κουνάω το κεφάλι αρνητικά ως συνήθως μεν, αλλά μπαίνω σε σκέψεις δε. Κουτσαίνει αλλά χωρίς εμφανές πρόβλημα. Με προσπάθεια συγκρατούμαι να μην νιώσω ενοχές. Θέλω να πιστεύω. Αυτός είναι και ο στόχος εξάλλου αυτής της υπόθεσης με τα φανάρια. Από την άλλη ερωτήματα στο μυαλό. Είμαι σκύλα? Κάνω καλά? Θα μπορούσε να δουλέψει κάπου αλλού και δεν το κάνει? Πόσοι ανειδίκευτοι εργάτες χρειάζονται στη μεταολυμπιακή εποχή (ναι, το σκέφτηκα και αυτό!)? Και αν έχει σπουδάσει? Ναι, καλά... Τεσπά, αν ναι, μπορεί να αναγνωρίσει το πτυχίο του? Και αν ναι, ποιος θα τον πάρει στη δουλειά του? Είναι οι έλληνες ρατσιστές? Οι σκέψεις μου διακόπτονται από το πράσινο. Όπως φεύγω, τον βλέπω να σκύβει στο ρύθρο του πεζοδομίου να πιάσει κάτι. Φαντάστηκα πως του έπεσε κανένα κέρμα ή ότι κάποιος κρετίνος του πέταξε ένα νόμισμα κάτω. Σκύβει και πιάνει μια μισοσβησμένη γόπα. Παρακμή. Είχα να δω τέτοια φάση από ένα βράδυ πριν 4 χρόνια στο Amsterdam. Μεν εκεί ήταν ένας κουστουμαρισμένος και –περιέργως- μη κομμάτιας εμφανισιακά politically correct τύπος. Όπως και να έχει, αυτή η χειρονομία με ταράζει. Τον λυπάμαι. Μια λέξη καρφώνεται στο μυαλό μου. Ταλαίπωρος.

flashback: Η Χ, ήταν από την Αλβανία και μια φορά την εβδομάδα μας καθάριζε το σπίτι. Φοιτήτρια εγώ τότε, η αρχική μου καλή διάθεση είχε πάει από εκεί που ήρθε όταν άρχισε να χώνει τη μύτη της και να μου τη λέει γιατί ξυπνάω 10 και όχι 7 όπως αυτή ως φοιτήτρια. Παρά τα –δικαιολογημένα?..δεν νομίζω- κόμπλεξ της, την είχα συμβουλέψει, αφού είχε σπουδάσει πολιτικός μηχανικός, να ξεκινήσει την εδώ διαδικασία για αναγνώριση πτυχίου. Της πηρε καιρό, το κατάφερε και τώρα δουλεύει σε ένα γραφείο και έπαψε να καθαρίζει σπίτια. Καλό.


#2

Οι ταλαίπωροι. (και τυχεροί?)
Ιστορία. Γνωστός πήγε πρόσφατα στην Ισημερινή Γουιννέα. Παρά την προετοιμασία του για το τι θα αντικρύσει, τα σχόλια που μου μεταφέρονται είναι πρωτόγνωρα. Η χώρα ήταν εξαθλιωμένη. Υποτίθεται έχει δημοκρατία, στην ουσία όμως ο πρόεδρος είναι δικτάτορας. Όπως και στις περισσότερες χώρες της δυτικής Αφρικής άλλωστε. Είναι πρόεδρος τριαντατόσα χρόνια τώρα με κάτι ποσοστά τεράστια. Shanty towns τύπου Rio De Janeiro και Lagos Νιγηρίας παντού. Δεν αφήνουν να πάρεις φωτογραφίες για να μην φανεί δημοσίως η εξαθλίωση. Παλιότερα, δεν υπήρχε στη χώρα αεροδρόμιο, ούτε δρόμοι με άσφαλτο ή ηλεκτρικό σχεδόν πουθενά. Λίγα χρόνια νωρίτερα όμως ανακαλύφθηκε πετρέλαιο. Πολύ πετρέλαιο. Σε ένα μεγάλο νησί που απέχει από τη στεριά όσο ας πούμε η Αθήνα από τη Ρόδο. Και για να μην τους το φάνε οι γείτονες έτσι αποκομμένο που ήταν, οι πολυμήχανοι της κυβέρνησης αποφάσισαν να κάνουν το εξής κόλπο: η πρωτεύουσα που ήταν στη στεριά, θα μεταφερόταν κάθε 6 μήνες στο νησί, μετά πίσω κ.ο.κ.! Ούτε η Περσεφόνη να’ταν...! Οι ντόπιοι λοιπόν δεν έχουν τα μέσα, την τεχνογνωσία και τα λεφτά για να αντλήσουν το πετρέλαιο, οπότε ήρθαν οι ξένοι. Άλλο που δεν ήθελαν δηλαδή. Να τους τα φάνε και να φύγουν. Ταλαίπωροι, αμόρφωτοι ντόπιοι. Αμερικανοι, Κινέζοι, Ζιμπαμπουανοί(έτσι λέγονται αυτοί?), Γιουγκοσλάβοι, Άγγλοι, Γάλλοι, Πορτογάλοι που λέει και ο λόγος άρχισαν να συρρέουν. Στην ουσία κάθε καρυδιάς καρύδι. Όχι μόνο για την άντληση του πετρελαίου. Μα και για να φτιάξουν διεθνές αεροδρόμιο, δρόμους, υπόνομους, τηλεόραση, ραδιόφωνο, κτίρια διοίκησης και σπίτια για τους –νάτη πάλι η λέξη- ταλαίπωρους των παραγκουπόλεων. Infrastructure. Όσοι δεν ασχολούνται με την άντληση του πετρελαίου, κάνουν όλα τα υπόλοιπα, πληρώνονται από το κράτος, το οποίο παίρνει ένα μερίδιο από την άντληση πετρελαίου και φιλοδοξεί μέσα σε μια δεκαετία να γίνει το νέο Dubai! Και ίσως και καλύτερο από το Dubai αφού το αλκοόλ δεν απαγορεύεται από τη θρησκεία εκεί, οι γυναίκες είναι γαζέλες με θεϊκά κορμιά που δεν φοβούνται να επιδεικνύουν με ωραία φορέματα, η γη είναι καταπράσινη.

Οι περισσότεροι ντόπιοι μεν δείχνουν αδιαφορία για τα τεκταινόμενα. Αμόρφωτοι γαρ, δεν καταλαβαίνουν για την ώρα πολλά και κατά συνέπεια όσο δεν ζορίζει το σκηνικό, ούτε ξεσηκώνονται (με τις πλάτες κάποιου μεγάλου), ούτε πολυδουλεύουν. Σε μια τόσο έφορη γη που και παλιό παπούτσι να πετάξεις φυτρώνει δέντρο, ο γνωστός μου συνάντησε μόνο έναν αγρότη στο ταξίδι του! Οι ελάχιστοί ντόπιοι που δουλεύουν στο γενικό χαμό, λένε πως εκτός των Ευρωπαίων/Κινέζων/Αμερικάνων που είναι υπεύθυνοι στις δουλιές, οι εργάτες έρχονται από τις γειτονικές χώρες. Από το Καμερούν αν θυμάμαι καλά. Οι ντόπιοι την έχουν δει lounge την κατάσταση. Από τη μια πεινάνε, από την άλλη δουλεύει το πολύ ένας σε κάθε οικογένεια. Και εκεί οι οικογένειες αριθμούν καμμιά ντουζίνα έκαστη. Τα περί μονογονεϊκής, πυρηνικής οικογένειας κλπ φυσικά είναι ανέκδοτο. Οι λιγοστοί ντόπιοι που δουλεύοντας συγχρωτίζονται με ξένους, λένε πως δυστυχώς οι γειτονικοί λαοί τους θεωρούν τεμπέληδες και έρχονται και δουλεύουν αντί για αυτούς! Μαλακίες. Ταλαίπωρη ήπειρος. Μα από την άλλη, τι ουρανοκατέβατη τύχη είναι να κάθεσαι(κάτω από τους τσίγκους, απέναντι από τις μπανανιές) και να βρεθείς σε μια χώρα που από το πουθενά έχει τέτοια potentials? Έχει όμως? Οι ξένοι και η κυβέρνηση δεν θα κάνουν και πάλι κουμάντο? Στην αρχή τουλάχιστον? Οι λιγοστοί ντόπιοι εργαζόμενοι θεωρούν πολύ σημαντικό έστω και αυτό. Λένε πως χαίρονται που βλέπουν δουλειές στη χώρα τους, που αρχίζουν και μαθαίνουν ξένες γλώσσες, που θα πάρουν το know how, που θα σπουδάσουν τα παιδιά τους(αλλού εννοείται, εδώ δεν υπάρχει ούτε νοσοκομείο), που έχουν πλέον αεροδρόμιο, δρόμους, ρεύμα.. πριν κανά χρόνο άνοιξε και internet café! Συνήθως μεν με πελάτες ξένους, αλλά OK, αρχή είναι.

Τι να πεις και από που να το πιάσεις. Προσπαθώ να μη γίνω συναισθηματική και να γράψω αντικειμενικά. Δύσκολο. Σταματάω. Η φράση «τους ταλαίπωρους» γυρίζει στο μυαλό μου.

Ζήτησα και μερικές φωτό.