οραματισμός 2
Mε δεδομένη την έλλειψη πρασίνου στην πόλη, την έλλειψη θάρρους στον πολιτικό σχεδιασμό, την άθλια κατάσταση της παραλιακής από Ελληνικό και πέρα. (όχι ότι νωρίτερα είναι καλύτερα, αλλά όχι όλα εδώ)
To παλιό αεροδρόμιο του ελληνικού δεν είναι πλέον μια "τρύπα" στον (ήδη πλαδαρό) αστικό ιστό της περιοχής.
Δεν υλοποιείται ούτε το πρώτο βραβείο που κέρδισε στον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. (δεν θα υλοποιηθεί έτσι και αλλιώς)
Κρατάμε το 1/5 της έκτασης για δημιουργία ενός μεγάλου πάρκου στην περιοχή.
Το υπόλοιπο χτίζεται κατά το μισό και κατά το άλλο μισό πωλείται ως οικόπεδα.
Κάνουμε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το πως θα γίνουν τα ανωτέρω 2 points. Και αυτή τη φορά δεν βήχουμε. Το υλοποιούμε.
Τα χτισμένο μισό δίνεται σε κατοίκους 4(at least) οικοδομικών τετραγώνων της Κυψέλης. Όχι αυτών που μένουν κοντά στο Πεδίο του Άρεως.
Τα πάντα μοιράζονται σωστά για να μην αδικηθεί κανείς. Όση αξία είχε αυτό που έδωσε τόση θα έχει και το καινούργιο.
Οι Κυψελιώτες μετακομίζουν Eλληνικό.
Τα οικοδομικά τετράγωνα της Κυψέλης γκρεμίζονται. Ενοποιούνται και εκεί γίνεται ένα πάρκο. Από κάτω garage. Αν υπήρχε κανένα διατηρητέο εκεί, μένει στη θέση του. Αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για τη διαμόρφωση του πάρκου και των garage.
To μετρό φτάνει ως το Ελληνικό και ακόμα παραπέρα. Μετρό. Όχι τραμ.
Οι γλυφαδιώτες/ελληνικιώτες/βουλιώτες γκρινιάζουν για υποβάθμιση αλλά μπροστά στην θαρραλέα χωροταξική απόφαση δεν έχουν άλλο δρόμο. Το δέχονται.
Επί τει ευκαιρία γκρεμίζουν και τα λυόμενα με τα πανιά που έχουν κατακλύσει την παραλιακή και ονομάζονται κατ ευφημισμόν bars. να ανεβάσουν λίγο της αξία της γης που παραλίγο να πέσει. Στη θέση τους χτίζονται (μετά από πολεοδομικό και ρυθμιστικό σχέδιο) σε συγκεκριμμένες θέσεις bars, καφετέριες, μουσεία, μαρίνες, τίποτα (για χάζεμα και βόλτα by the sea). Ένα κτίριο είναι μέσα στη θάλασσα και φτάνεις σε αυτό περπατώντας σε ένα φαρδύ διάδρομο που 2m (min, μη βρέχεσαι κιόλας, είπαμε) πάνω από το κύμα. Δεν είναι όλα χαμηλά. Ένα κτίριο πάνω στην παραλία τουλάχιστον είναι ψηλό. Πολύ ψηλό. Έχουμε ανάγκη από ένα τοπόσημο. Τη θέση όλων θα την ορίσουν πάλι οι αρχιτέκτονες/πολεοδόμοι/χωροτάκτες.
Ο Κασιδόκωστας τρώει τα μουστάκια του. Ξηλώνεται η μπάρα που έχει μπει κάθετα σε δημόσιο δρόμο του Καβουριού και τον έχει κάνει με το έτσι θέλω ιδιωτικό.
Επίσης πιάνουμε ένα κοντινό στρατιωτικό αεροδρόμιο προς την άλλη μεριά (Μέγαρα? Ελευσίνα? Βοηθήστε με). Το κάνουμε πολιτικό. Μια τέτοια πόλη θέλει 2 αεροδρόμια. Διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το κτίριο. Στο φάκελο η πρώτη πρόταση είναι: θέλουμε κάτι daring. Κάτι να ταιριάζει στο νέο πρόσωπο της Αθήνας του 21ου αιώνα. Ας κερδίσει ο καλύτερος.
Labels: architecture
posted by evee @ 10:11 PM
18 comments
18 Comments:
Μια παρόμοια πρόταση είχε κάνει το 2003 ο Στέφανος Μάνος (να γίνει ένα πάρκο 500 στρεμμάτων στο Ελληνικό και τα χρήματα από το υπόλοιπο έφταναν για δεκάδες μικρά πάρκα των 40-50 στρεμμάτων σε όλες τις υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας).
Επίσης το 2004 μια παρόμοια πρόταση είχε διατυπωθεί στο e-rooster.
Δεν τα λέω τυχαία αυτά. παρόμοια κουβέντα είχαμε και με τον γνωστό καθηγητή Πολεοδομίας στο ΕΜΠ Δημήτρη Φιλιππίδη σε κάτι μαθήματα τότε.
Διαφωνώ να με την πρόταση του Μάνου ως προς 2 πράγματα:
α. γιατί 40-50 και όχι 60, 100 ή 450 ακόμη μικρότερα (το οποίο μας φέρνει στο επόμενο point)
β. Οι ικανότεροι και αρμοδιότεροι να κρίνουν -και να προτείνουν- είναι οι άνθρωποι που έχουν περάσει τη ζωή τους πάνω σε αυτό. Οι υπόλοιποι πρέπει να συμμετέχουν και να έχουν όραμα, άποψη και λόγο. Τα δυο τελευταία υπάρχουν sui generis. Το όραμα λείπει. Και το θάρρος. Να δοκιμάσεις και ίσως να χάσεις. Μα να έχεις πιθανότητες και να κερδίσεις. Όχι να "ψιλοβελτιωθείς". Να πάρεις την τσόχα και να φύγεις. Να αλλάξεις ζωή - πως το λένε?
Για αυτό λέω "αρχιτέκτονες/πολεοδόμοι/χωροτάκτες". Πάντα με διαγωνισμό όμως ε?
Δεν ξέρω, ο πολύς "σχεδιασμός" μου κάθεται λίγο βαρύς στο στομάχι και μου βγάζει μια αναφυλαξία (πάω για αντιόξινα και αντισταμινικά).
Ωραία, συμφωνώ ότι ο υπερσχεδιασμός είναι κουραστικός μα νομίζω ότι απέχουμε πολύ από αυτό.
τι προτείνεις εσύ τότε ως μέθοδο?
Απελευθέρωση των πολιτών και των ακινήτων τους από τους περισσότερους πολεοδομικούς περιορισμούς (πχ. ύψος κτίσματος, όροφοι κτλ) και των χρήσεων γης (αντικείμενο απίστευτης διαφθοράς στους δήμους, έρχονται και εκλογές).
Με λίγα λόγια μετάθεση των επιλογών (του βάρους, της ευθύνης αλλά και των κερδών τους) στους πολίτες.
Κράτα ένα λογικό κοινόχρηστο πάρκο στο Ελληνικό και πούλα τα υπόλοιπα οικόπεδα. Αν χρειαζόμαστε γραφεία, θα γίνουν ουρανοξύστες. Αν χρειαζόμαστε πολυτελείς κατοικίες, θα γίνουν μεζονέτες. Αν χρειαζόμαστε διασκέδαση θα γίνουν εμπορικά κέντρα. Άσε τους πολίτες να ιεραρχήσουν με την χρήση της τσέπης τους τις ανάγκες τους.
Εκεί λοιπόν ας κάνουν οι ειδικοί όσες προτάσεις θέλουν. Διότι αυτοί που θα αποφασίσουν θα είναι όσοι ρισκάρουν τα δικά τους χρήματα, όχι κάποιοι που παίζουν με τα δικά μου (όπως πχ με τα φαραωνικά σχέδια της Ολυμπιάδας που σήμερα σαπίζουν).
Η άποψή μου γενικά: Μια Αθήνα χωρίς να πνίγεται από τους γελοίους γραφεικρατικούς και πολεοδομικούς περιορισμούς θα ήταν ένας καταπληκτικός καμβάς για νέες αρχιτεκτονικές δημιουργίες. Διότι:
α)Τα σημερινά κτήρια είναι στην πλειοψηφία τους τόσο άθλια που δεν υπάρχει καμιά σοβαρή "κληρονομιά" να συνεχιστεί. Είναι αρκετά δύσκολο να πετύχεις μια σύγχρονη δημιουργία να είναι χειρότερη από τον περίγυρό της.
β)Μια απελευθέρωση από πολεοδομικούς περιορισμούς (πχ ύψος), αμέσως θα καθιστούσε συμφέρουσα την ανέγερση νέων κτηριών,με τα έξτρα τετραγωνικά τους, αντικαθιστώντας τα παλιά.Και θα δημιουργούσε άπειρες νέες ευκαιρίες αρχιτεκτονικής έκφρασης.
Ειδικά πάντως για το Ελληνικό (γιατί είναι βράδυ και κάπως πλατείασα πιο πάνω), νομίζω η καλύτερη λύση είναι ένα πάρκο 500 στρέμματα και πώληση του υπόλοιπου, τα χρήματα από τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για απαλλοτριώσεις σε όλες τις πυκνοκατοικημένες περιοχές της Αθήνας.
Είναι απίστευτο το πόσο οι φιλελεύθερες απόψεις οδηγούν σχεδόν τυφλά στην έλλειψη σχεδιασμού. Λοιπόν γι ανα ξεκαθαρίσουμε ένα θέμα : η Ελεύθερη αγορά δεν απωτελεί πανάκεια για τα ζητήματα σχεδιασμού και διαμόρφωσης χώρου. Αν και μάλλον ο Roark παρεξηγεί τη λέξη σχεδιασμός με τη λέξη προγραμματισμός ας πούμε τα εξής: Τελείως δεν μπορείς να εξαφανίσεις τους πολεοδομικούς περιορισμούς. Εκτός από το ότι πολλές φορές είναι ευκαιρία γι ανα σχεδιαστεί αρχιτεκτονική υψηλής στάθμης, είναι αδύνατο σε μια πολιτεία να μην έχεις περιορισμούς τουλάχιστον συντελεστή δόμησης και κάλυψης, όπως και χρήσεων γής. Αυτό που είναι αντικείμενο διαφθοράς στους δήμους δεν είναι οι χρήσεις Γης αλλά η διαφορά χώρων κυρίας χρήσης και χώρων μη κυρίας χρήσης με όλες τις συμπαραμαρτυρούντες ιστορίες λαδωμάτων.
παράδειγμα το Μανχάτταν. Πάνω κάτω έχει κάποιους περιορισμούς που τίθενται σε θέματα υψους (ναι, απίστευτο , ε?) κάλυψης, και ιδεατού στερεού (ένα φανταστικό στερεό το οποίο δεν μπορεί να παραβιάζει το κτίριο αλλά πρέπει να βρίσκεται μέσα του). Το καλό είναι ότι ΔΕΝ το παρακάνει να προγραμματίζει νομοθετικά και το παραμικρό κούφωμα που θα πρέπει να βάλεις. Οπότε σε θέματα σχεδιασμού πόλης , χώρου κτλ πολλές φορές δεν είναι και το καλύτερο να μιλάμε για άρση πολεοδομικών "περιορισμών" μιας και η νομολογία συνήθως έχει σκοπό να προστατέψει όχι μόνο τα δικαιώματα αυτού που χτίζει αλλά και των υπολοίπων πολιτών. Αυτό είναι κάτι που δεν γίνεται πάντα μόνο με χρήματα.
Ένας άλλος περιορισμός που δεν φαίνεται να τον γνωρίζει ο κόσμος και περιορίζει τους αρχιτέκτονες οδηγώντας σε κτίρια με πολλά προβλήματα : τα Σόκορα. Τι να τον κάνω τον Ουρανοξύστη αν δεν μπορώ να βγάλω παράθυρα πάνω από το διπλανό οικόπεδο να φωτίσω το κτίριό μου?
Άλλος περιορισμός : Θα πρέπει να αλλάξει το σύστημα δόμησης. Από το συνεχές που έχει κατετρέξει την ελληνική πόλη να πάμε σε κάτι πιο ελεύθερο. Προσοχή όμως. Πάλι είναι περιοσρισμός, όχι απόλυτη ελευθερία να κάνεις ό,τι θέλεις με τα χρήματά σου. Απλά είναι ένας περιορισμός που σου δίνει το μέγιστο των δυνατοτήτων...
ουφ..
για το ελληνικό θα γράψω σε επόμενο σχόλιο :)
roark διακρίνω αντιφάσεις στα λεγόμενά σου:
"λογικό κοινόχρηστο πάρκο": λογικό σύμφωνα με ποιον? Νομίζεις πως θα γίνουν επαναλαμβανόμενα δημοψηφίσματα για να αποφασιστεί με (με ακρίβεια) το μέγεθος του πάρκου?
"Αν χρειαζόμαστε γραφεία, θα γίνουν ουρανοξύστες. Αν χρειαζόμαστε πολυτελείς κατοικίες, θα γίνουν μεζονέτες." : ποιός ορίζει τις ανάγκες? Και αυτός μέρος της διαδικασίας που λέγεται "σχεδιασμός" είναι. Άσε που γιατί ουρανοξύστες? Γιατί μας αρέσουν? Αν ο καθένας κάνει ότι του καπνίσει, γιατί είσαι σίγουρος ότι του αρέσουν οι ουρανοξύστες? Γιατί αρέσουν σε εσένα?
Επίσης με τι γνώση θα αποφασίσει ο καθένας τι είναι καλύτερο να κάνει? Πιστεύεις ότι έχει την παιδεία να πάρει τέτοιες αποφάσεις? έχει πάει δυο ταξίδια να ανοίξει το ματι του? Έχει μελετήσει παραδείγματα που εφαρμόστηκαν σε άλλες πόλεις? Ναι, οι επαγγελματίες κάνουν λάθη μα είναι πιο έμπειροι και θεωρητικά τουλάχιστον, έχουν λιγότερες πιθανότητες αποτυχίας. Αυτό όταν δεν μπερδεύεται το κράτος αποφασιστικά στις προτάσεις τους δηλαδή.
Και κάτι ακόμη: όταν σε πονάει το δόντι σου τι κάνεις?
Εγώ πάω στον οδοντίατρο.
Αν με πονάει το δόντι μου, θέλω να πάω στον οδοντίατρο που εγώ θα επιλέξω και εγώ θα πληρώσω. Όχι στον οδοντρίατρο που θα μου πει ένας γραφειοκράτης, ούτε θέλω να περάσω από μια επιτροπή γραφειοκρατών που θα κρίνουν αν πονάει το δόντι μου για να με στείλουν αυτοί στον οδοντίατρο, ή ακόμα χειρότερα να υπάρχει μια επιτροπή που να αποφασίζει με τα δικά της αυθαίρετα κριτήρια ποιανού το δόντι πονάει, άσχετα αν ο ίδιος το νιώθει ή όχι.
Το πρόβλημα είναι πολύ απλούστερο όταν έχουμε να κάνουμε με δικά μας δόντια και με δικά μας οικόπεδα. Όπως ακριβώς έχω κυριότητα πάνω στα δόντια μου, θέλω να έχω και στο οικόπεδό μου και στο κτίσμα που θα του βάλω. Γι'αυτό (επειδή δεν παρεξήγησα) είπα ότι προτείνω την απελευθέρωση από τους περισσότερους (όχι όλους) τους πολεοδομικούς περιορισμούς. Δεν μπορείς να χτίσεις ένα επικίνδυνο κτήριο, ούτε ένα κτήριο το οποίο να επηρεάζει και να δημιουργεί ζημιά σε οικόπεδα και δόντια που δεν σου ανήκουν.
Πχ, να μπορείς να κτίσεις σε ελεύθερα σε ύψος, αλλά να αφήνεις το 50% του οικοπέδου ελεύθερο (τυχαίο το ποσοστό). Προφανώς μικρά οικόπεδα δεν μπορούν να το εκμεταλλευτούν αυτό. Γίνεται όμως αυτόματα προσοδοφόρα η ένωση πολλών χαμηλών σήμερα κτηριών σε ένα ενιαίο ψηλότερο με πολύ μεγαλύτερους χώρου διαθέσιμους για πράσινο, πεζοδρόμια, δρόμους κτλ.
Ποιός θα αποφασίσει τα πόσα στρέμματα θα μείνει πάρκο; Ο ίδιος που θα αποφασίσει για οποιαδήποτε άλλη χρήση. Το κράτος και οι θεσμοί του. Με ποιόν τρόπο; Με τον τρόπο λαμβάνει τις αποφάσεις του πάντα, μέσω του κοινοβουλίου τελικά.
Στο Ελληνικό έχουμε δύο ζητήματα παράλληλα. Ένα είναι πώς θα το αξιοποιήσει το κράτος τον χώρο στο Ελληνικό και το δέυτερο είναι πώς μπορεί να αξιοποιήσει τον χώρο του Ελληνικού σε άλλες περιοχές της Αθήνας με μεγαλύτερες ανάγκες.
Για το δεύτερο χρειάζεται χρήματα, και τα χρήματα αυτά μπορούν να βρεθούν από το πρώτο.
Αφήνοντας ένα αρκετά μεγάλο πάρκο στο Ελληνικό, μπορεί να πουλήσει το υπόλοιπο για να χρηματοδοτήσει απαλλωτριώσεις και χώρους πρασίνου σε όλη την Αθήνα. Αυτό το κάνει το κράτος. Και το κριτήριο είναι "ανακατανομή" πρασίνου από περιοχές που ουσιαστικά "περισσεύει", όπως το Ελληνικό, σε περιοχές που σήμερα έχουν την μεγαλύτερη έλλειψη.
Στον χώρο όμως που πουλήθηκε, τι θα γίνει θα το κρίνουν οι αγοραστές του. Αυτοί που θα επενδύσουν τα δισεκατομμύριά τους σε αγορά οικοπέδων, θα το κάνουν έχοντας μια σοβαρή οικονομοτεχνική ανάλυση που θα τους λέει τι λείπει περισσότερο από την Αθήνα και συνεπώς τι είδους ανάπτυξη στην περιοχή θα μεγιστοποιήσει το κέρδο στην επένδυσή τους.
Αν η ζήτηση για ακριβές κατοικίες είναι μεγάλη και η κατασκευή συγκροτημάτων κατοικιών είναι πιο συμφέρουσα από την κατασκευή γραφείων, τότε λογικά ο επενδυτής που σκοπεύει να κάνει κάτι τέτοιο θα είναι διατεθιμένος να πληρώσει μεγαλύτερο τίμημα στο κράτος ένα οικόπεδο. Άρα οι ανάγκες των ανθρώπων (μέσω της μετάφρασής τους σε οικονομικό τίμημα που δέχονται να καταβάλουν) θα καθορίσουν τελικά την χρήση.
Ότι όμως και να σχεδιαστεί, προφανώς θα γίνει από ειδικούς, γιατί κανένας δεν θέλει να πετάει τα λεφτά του. Εκεί είναι που πονάνε τα δόντια τους και πάνε στο γιατρό. Ειδικούς που θα μεγιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητα και θα καλύψουν με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες.
Εγώ δεν αρνούμαι τον ρόλο των ειδικών να σχεδιάζουν καλύτερα. Αλλά για να καλύψουν τις δικές μου ανάγκες, όχι όσες άλλοι νομίζουν ότι έχω. Είναι ποτέ δυνατόν να αποφασίσει κάποιος ότι 4 τετράγωνα Κυψελιωτών θα πάνε στο Ελληνικό;
Με λίγα λόγια, όσο μικρότερος είναι ο τομέας όπου διαχειρίζονται άλλοι (όσο ειδικοί και να είναι) τα δικά μας λεφτά και τα δικά μας δόντια και αποφασίζουν για την δική μας ζώη τόσο το καλύτερο (ή όσο περισσότερο εμείς διαλέγουμε τους ειδικούς, καθορίζουμε τις ανάγκες μας και τις πληρώνουμε). Μπορεί το κράτος να περιοριστεί τελείως; Όχι δεν μπορεί. Μπορούν όμως να περιοριστεί το μέγεθος της επέμβασης στη ζωή μας.
χμ..ναι
ανοίγεις πολλά θέματα και δεν ξέρω τι να πρωτοεξηγήσω για να απαντήσω χωρίς να αφήνω τρύπες
συμφωνώ στην μικρότερη παρέμβση του κράτους. Αν μη τι άλλο είναι δυσκίνητο, βάζει χιλιάδες περιορισμούς και έτσι (χώρια από τις φωτογραφικές διακυρύξεις) εξαλείφει στην ουσία κάθε δυνατότητα οραματισμού.
Και για να εξηγούμαι: Το post μιλάει ακριβώς για αυτό. Για τον οραματισμό. Dare to dream πες το. Δεν είπα ότι αυτά που έγραψα είναι η καλύτερη λύση. Στόχος μου ήταν να τσιμπήσω τη φαντασία όσων το διαβάσουν. Να φανταστούν κάτι ακόμα μεγαλύτερο και θαρραλέο από ότι έχουν μάθει να περιμένουν. Για να ζητάνε και περισσότερα. Μπορεί να βγει βλακεία ως προς κάτι πιο συμβατικό, αλλά μπορεί να αποδειχθεί μια μοναδική, ανέλπιστη, εξαιρετική λύση.
Για να μειωθεί όμως το ρίσκο του πειραματισμού, θεωρώ πως τις ευθύνες τις έχουν αυτοί που θα θέσουν τους όρους, τις παραμέτρους του προβλήματος. Και που θα επιλέξουν και τον τρόπο λύσης του.
Εκεί, δεν μπορώ να πιστέψω ότι το κοινοβούλιο είναι η καλύτερη λύση. Αυτοί οι άνθρωποι ψηφίζονται για να διαχειρίζονται τα κοινά, ναι. Μα έχω δυο ενστάσεις:
1. κάθε θέμα που προκύπτει θα το πετάμε στο κοινοβούλιο? τι να πρωτοψηφίσουν όλοι αυτοί? και πόσο χρόνο έχουν βουλευτές(δικηγόροι,μηχανικοί, γιατροί, δάσκαλοι, οικονομολόγοι, έμποροι και όποια άλλη είναι η πρότερη δουλειά τους) για να ασχοληθούν όσο χρειάζεται και να κατανοήσουν το εκάστοτε πρόβλημα και τις προτεινόμενες λύσεις? Και στο κάτω κάτω, γιατί τόσος συγκεντρωτισμός? Αν δεν έχεις εμπιστοσύνη σε κανένα άλλο θεσμό σε μια χώρα, πως θα έχει νόημα μια τέτοια κουβέντα? όλα θα τα κάνουμε πάσα στους μπαμπάδες/μαμάδες βουλευτές?
2. Εκτός από τα κομματικά συμφέροντα που πάιζονται κάθε φορά που κατεβαίνει ένα θέμα προς ψήφιση, δεν μπορώ να απαιτήσω από μια ομάδα με πείθουν ότι το μοναδικό κριτήριο σε μια τέτοια περίπτωση ψηφοφορίας θα είναι η ποιότητα της προτεινόμενης λύσης.
Τέλος, για να μη γκρινιάζω συνεχως, θέλω να πω πως εγώ θα εκτιμούσα περισσότερο προτάσεις που δεν γίνονται από έναν Χ βουλευτή. Θα ήθελα να δω ένα διεθνή διαγωνισμό, λευκο χαρτί, που να ζητάει να συσταθούν ομάδες από οικονομολόγους/ αρχιτέκτονες/ πολεοδόμους/ real estate τύπους και γενικά κατι ανάμικτο. Με στόχο λύσεις που δεν θα σου δένουν τα χέρια μεν, δεν θα αφήνουν όμως τον καθένα να κάνει το μακρύ και το κοντό του και να καταλήγουμ έτσι σε αυτά που κοροιδεύουμε.
Γιατί αν οι εικόνες σου είναι από κράτη που η οικονομία τους(και η κοινωνία) έχει άλλη δομή, εδώ πρέπει ή
α. να πορευτούμε μεν όραμα μεν, γνωρίζοντας την υπάρχουσα κατάσταση και προσδοκώντας τα μέγιστα μέσα από αυτή δε, ή
β. αλλάζοντάς την.
Γενικά επειδή είμαι και πραγματίστρια είμαι της λογικής "άλλαξε το από μέσα" οπότε θα επέλεγα το πρώτο. Νομίζω πως με την άλλη μέθοδο στην ουσία αποφεύγει κανείς να δώσει λύση σε ένα ζήτημα, θέτωντας στόχους που για να τους υλοποιήσει πρέπει να ξυπνήσουν όλοι αύριο το πρωί άλλοι άνθρωποι-> aka τα λέμε.
Δεν σου λέω ότι το κοινοβούλιο είναι ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεταχτεί κάτι το διαφορετικό και να δεις εντυπωσιακές αλλαγές. Το κοινοβούλιο δεν σου προσφέρει το όραμα, σου προσφέρει όμως μια στοιχειωδώς δημοκρατική διαχείριση σε ότι ανήκει ήδη στο κράτος. Και το κράτος έχει κάποιες λειτουργίες να επιτελέσει, όπως το να δώσει σε όλους του πολίτες του πρόσβαση σε λίγο πράσινο.
Η εν λευκώ διαχείριση δημόσιας περιουσίας, από τον οποιονδήποτε ειδικό, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα δημοκρατικότητας. Αντίθετα ο συνεχής πολιτικός έλεγχος επί της διαχείρησης εισάγει περιορισμούς, μικροπολιτικά συμφέροντα, στενόμυαλους συντηρητισμούς κτλ.
Γι'αυτό, αυτήν την δεξαμενή σκεψης αρχιτεκτόνων/πολεοδόμων/οικονομικών αναλυτών/κτλ που βλέπεις σε έναν δημόσιο διαγωνισμό, εγώ την βλέπω πολύ αποτελεσματικότερη και καλύτερα προσαρμοσμένη στις ανάγκες του τελικού χρήστη, όταν αυτή λειτουργεί εκτός του πλαισίου του κράτους και με βάση τις ανάγκες των ιδιωτικών επενδύσεων. Αρκεί να μην παρεμποδίζονται από το κράτος με παράλογες ρυθμίσεις και περιορισμούς.
οι ιδιωτικοί επενδυτές όμως δεν συνασπίζονται εύκολα για να μαζέψουν ένα ικανό κομμάτι γης. Σκέψου απλά, ότι πρέπει όλοι να θέλουν το ίδιο πράγμα. Άσε το άλλο. Πόσοι ιδιοκτήτες έχουν δάνεια, υποθήκες, πόσα είναι κληρονομιές σε 350 εγγόνια, πόσα ανήκουν σε εκκλησία, τράπεζες, ιδρύματα. Στη θεωρία αυτό που λες δουλεύει. Στην πράξη φοβάμαι μήπως είναι υπεραπλουστευτικό.
Επίσης δεν μπορούν να σκεφτούν υπερτοπικά. Και να το κάνουν, πως θα ξέρουν αν κάποια άλλη αντίστοιχη ομάδα δεν έχει στα σκαριά κάτι παρόμοιο λίγο παραπέρα?
Άσε που όλοι οι χώροι δεν είναι ιδιωτικοί. Υπάρχει και δημόσιος χώρος. Ο οποίος τα παραδείγματα δείχνουν ότι πρέπει να εχει κάποια σαφή σχέση με τον ιδιωτικό.
Φοβάμαι μήπως το γυρίζουμε πολύ σε αμπελοφιλοσοφία και πιάνουμε μια ατελείωτη κουβέντα γύρω από το how. Είμαι υπέρ του να βρίσκουμε μεθόδους υλοποίησης όσων ονειρευόμαστε, μα νομίζω ότι πρώτα υπάρχει κάτι πιο βασικό. Η dare to dream φιλοσοφία που έλεγα παραπάνω. Tα άλλα νομίζω βρίσκονται.
Οκ. Δεν θα συνεχίσω, ίσως γίνομαι και κουραστικός. Θα κλείσω μόνο την όλη παρέμβασή μου με την γενικότερη τοποθέτηση, ότι μου αρέσουν τα όνειρα όταν το κόστος της υλοποίησής τους το αναλαμβάνουν αυτοί που τα κάνουν και αφορούν όσους τα κάνουν και όσους τα δέχονται.
Δεν θέλω να μου επιβάλεται το όνειρο κανενός, όσο εμπνευσμένο, δημιουργικό ή τέλειο και να είναι. Θέλω να μπορώ εγώ να διαλέξω πιο όνειρο προτιμώ, ανάμεσα στα όνειρα όλων όσων έχουν τις γνώσεις και την δημιουργικότητα για κάτι τέτοιο.
Παρακολουθώ την κουβέβτα σας με μεγάλο ενδιαφέρον αφού θίγετε μερικά από τα αγαπημένα μου θέματα: αρχιτεκτονική, χωροταξία, συγχρονη δημοκρατία, γραφειοκρατία, πολεοδομικοί κανόνες, παρεμβατισμός ή ελεύθερη αγορά ή άκρατος καπιταλισμός.
Είναι τόσα πολλά αυτά που θέλω να γράψω που δεν θα γράψω τίποτα. Ίσως δόθηκαν αφορμές για μερικά μελλοντικά καλά ποστ.
Ένα πράγμα θα ήθελα να προτείνω:
VOTE EVEE FOR MAYOR!!!
(Ελληνικού ή Αθηναίων; δεν ξέρω!)
Ώπα, να που προτείνεται και η evee για δήμαρχος.
Λοιπόν: η κουβέντα κινήθηκε σε δύο άξονες. Από την μια έχεις το κράτος το οποίο διαχειρίζεται εκτάσεις με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Η εύη λέει ότι θα έπρεπε αυτός ο τρόπος να είναι ο εξής: Αρχιτεκτονικός διαγωνισμός και όσο το δυνατόν πιο ανοικτός κοκ.
ο Roark λέει ότι δεν θα ήθελε να έχει το κράτος σαν ρυθμιστή των πραγμάτων αλλά τον ίδιο τον πολίτη (που εδώ θα παρέμβω και θα πώ ότι δεν είναι ένας αλλά πολλοί, κρατήστε την αυτή τη σκέψη) ο οποίος προσπαθεί με τα ίδια του τα χρήματα να κανονίσει τι θέλει να κάνει με τον χώρο όπου ζεί.
Τώρα στην ανάλυση: Η καημένη η έυη απλά οραματίστηκε. Δεν κάθισε να γράψει δοκίμιο για το θέμα του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού κοκ πράγμα που επέτρεψε στον Roark να προβάλει αντεπιχειρήμματα σε έναν διαγωνισμό φτιαγμένο από το κράτος. Το θέμα όμως είναι ότι όλοι οι αρχιτέκτονες πυο σέβονται τον εαυτό τους και τα γραπτά τους (και η Έυη είναι μια απο αυτούς...εη, σόρρυ, αυτές) θέλουν διαγωινσμούς που δεν έχουν φτιαχτεί από το "κράτος" από κάποιον λοιπόν γραφειοκράτη, αλλά από ειδικούς. Δηλαδή μέσω συγκεκριμένης διαδιακασίας ένας τεχνοκράτης (και εδώ δεν είναι ένας αλλά πολλοί) σχεδιάζει το brief του διαγωνισμού και οι αρχιτέκτονες κοκ συμμετέχουν. Όταν λέμε τεχνοκράτης, εννοούμε Αρχιτέκτονας, για να μην παρεξηγούμαστε. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορείς να επιλέξεις αυτό που θέλεις, το όραμά σου από το όραμα πολλών που ξέρουν πως να σχεδιάσουν. Να αναφέρω εδώ και το εξής: πολλές φορές σε διαγωνισμούς, έχει κερδίσει πρώτο βραβείο (και στην Ελλάδα) μελέτη που αγνόησε περιορισμούς ή οδηγίες του διαγωνισμού ( ο αρχιτέκτονας πηρε ένα ρίσκο δηλαδή) βελτιώνοντας κατα πολύ το αποτέλεσμα. Άρα μην πιστεύεις ότι οι διαγωνισμοί λειτουργούν απαραίτητα περιοριστικά όταν το κράτος τους αγωνοθετεί.
Σε ό,τι αφορά τα σχόλια του roark περι ελεύθερων χώρων και μεγάλου ύψους των κτιρίων. Ναι με μια πρώτη ματιά υποθέτει κανείς ότι αυτό λειτουργει. Να εχεις δηλαδή Πολλά ψηλά κτίρια με μικρό αποτύπωμα στο έδαφος. Υπάρχουν όμως πολλά προβλήματα : τα ψηλά κτίρια είναι πιο ακριβά. Δεύτερον δεν είναι όλες οι χρήσεις κατάλληλες για ψηλά κτίρια. Το ψηλό κτίριο από μόνο του επίσης δεν λυνει απαραίτητα προβλήματα. Αν το κάνουμε εργατική κατοικία και μένουξ άνθρωποι με χαμηλά εισοδήματα θα καταλήξει με τόσες επεμβάσεις πυο ο σχεδιαστής του δεν τθα το αναγνωρίζει. Αν το κάνουμε με σαν condos με ενοικους υψηλών εισοδημάτων δεν θα μπορείς να πλησιάσεις σε 10 μέτρα από την είσοδο του οικοπέδου. Τι από τα δύο είναι το καλυτερο? το υπεραπλουστεύω το θέμα για να δείξω ότι τελικά μια κοινωνία δεν είναι απλά το άθροισμα των μελών της ούτε μπορείς να σχεδιάσεις χώρο έτσι απλά γιατί κάποιος σου δίνει τα λεφτά και να χτίσεις τον ουρανοξύστη. Και μιας και είμαστε στο θέμα : έχει σκεφτεί κανενας σας ότι οι ουρανοξύστες κόβουν τον ήλιο από άλλα κτίρια σε μόνιμη βάση? Αυτό πως θα το χειριζόταν η "ελεύθερη αγορά" ? Να σου πω πως : δεν θα το χειριζόταν. Θα υπήρχε η απαίτηση από τους πολίτες να μεριμνησει το κράτος με κανονισμούς, τους οποίους θα συνέτασε ένας γραφειοκράτης ώστε να επικρατεί κοινωνική δικαιοσύνη στο τι χτίζει και δεν χτίζει κανείς. Αυτός ο μηχανισμός υπάρχει και τώρα αλλά δεν λειτουργεί με βέλτιστο τρόπο.
Για να κλείσω : Τις φοβερές ιδέες με τους ουρανοξύστες (να σημειώσω ότι δεν είμαι αντίθετος με αυτόν τον τύπο κτιρίου, απλά δεν είναι η λύση σε ΟΛΑ τα "προβληματα" χώρου) τις είχαν και άλλοι στο παρελθόν. πχ Ο Le Corbusier για το plan voisin. Δυστυχώς απέτυχαν πλήρως. Ο λόγος ήταν ότι δεν μπορείς να έχεις μονομέρεια στις ισορροπίες που κρατάς. Ούτε η ελύθερη αγορά από μόνη της δίνει λύσεις ούτε ο κρατικός παρεμβατισμός δίνει λύσεις. Απαιτείται μια ισορροπία των δύο ώστε να είναι δυνατόν να έχεις το μέγιστο innovation σε θέματα πόλης/σχεδιασμού/πολεοδομίας.
Αυτό που οραματίστηκε η Εύη είναι ακριβώς αυτό, ένα κράτος που επιτρέπει στους τεχνοκράτους του (αρχιτέκτονες, πολ.μηχανικούς) κοκ να κάνουν σωστά τη δουλειά τους και στην ελευθερη αγορά να κάνει σωστά τη δουλειά της χωρίς όμως προβλήματα στην ποιότητα.
υγ1--για να κλείσω: αν αφήσεις τη σήμερον ημέρα τους εργολάβους να κάνουν ό,τι θέλουν, το έχασες το παιχνιδι.
υγ2-- Υπάρχουν και άλλες λυσεις βελτίωσης του αστικού περιβάλλοντος: να ενοποιήσεις τους ακαλύπτους στο οικοδομικό τετράγωνο και να δημιιουργήσεις πράσινο. Σπάνια οι φιλελεύθεροι το αναφέρουν, ίσως γιατί αυτό απαιτεί κρατική παρέμβαση και μάλλιστα με το ζόρι. έχει αποτέλεσμα όμως, αναγκάζοντας και τον στραβό τον έλληνα να το δεχτεί για το καλό και ωφέλιμο των υπολοίπων.
bad timing
δεν προλαβαίνω να τυπώσω stringάκια με το σήμα του συνδυασμού (ο ουρανοξύστης θα ήταν πονηρός υποθέτω.. πρέπει να βρω κατι άλλο)
:Ρ
Οι "κάτοικοι της Κυψέλης" δεν μένουν εκεί μόνον επειδή δεν είχαν επιλογή να μείνουν αλλού, και δεν είναι καλό να τους βλέπουμε έτσι (...αλλά αυτά τα προβλήματα είχε πάντοτε η μεγάλη κλίμακα).
Μια τέτοια κατεδάφιση τετραγώνων σε κεντρική περιοχή (απείρως πιο "υποβαθμισμένη" απ' όσο η Κυψέλη) που έχω υπ'οψη είναι το Raval στη Βαρκελώνη . Εκεί κατεδαφίστηκαν 4-5 τετράγωνα (που μάλλον θα έπεφταν έτσι κι αλλιώς) και ανοίχτηκε καινούρια rambla (για κάποιον διεστραμμένο λόγο όταν περπατούσα εκεί τη φαντασιώθηκα στη Φωκίωνος Νέγρη), δηλαδή αυτό.
Αυτός είναι ένας σχεδιασμένος "διάδρομος" όπου δεν θα σε μαχαιρώσουν όταν πηγαίνεις από την κεντρική Rambla μέχρι το hostel και τα σχετικά Μουσεία της περιοχής (βέβαια τρως λίγο από την c/ St. Pau μέχρι να φτάσεις, αλλά είναι 5 λεπτά δρόμος). Στην Κυψέλη τί αντίστοιχο υπάρχει; Να πας από το Αρχαιολογικό παράλληλα με την Πατησίων προς τα πού και προς τί;
ναι σωστά, πολλοί μένουν εκεί επειδή θέλουν. Δεν μιλάω εδώ για ένα "ψυχικό" που θα κάνουμε σε ολίγους και τυχερούς. Και μη ονειρεύεσαι τρελές κληρώσεις, δάκρυα στα παράθυρα του Ευαγγελάτου κλπ... Για αναβάθμιση της ποιότητας ζωής λέμε και ως γνωστόν Η Κυψέλη είναι όνομα και πράγμα. Δεν είναι όμως μια λόξα πολέμιου της αστικής πυκνότητας αυτή που με οδήγησε να πω για την Κυψέλη. Είναι συνδυασμός παραγόντων που με κάνουν να τη θεωρώ ντισαντβάντατζντ. Η πυκνότητα, η έλλειψη πρασίνου, η εντύπωση βρωμιάς, η αίσθηση ότι έτσι και φορέσεις παλτό δεν χωράς από κανένα πεζοδρόμιο χωρίς να σκουπίσεις τους διπλανούς τοίχους, η αίσθηση ότι ούτε και στο δρόμο χωράς να περάσεις αν κάποιος έχει κλείσει το πεζοδρόμιο για Χ Ψ λόγο...
Το μόνο γοητευτικό είναι η παρακμή ενός άλλοτε ένδοξου παρελθόντος...και αυτό για συγγραφείς και άλλους ρομαντικούς ίσως. Εμένα πιάνεται η ανάσα μου.
Άσχετο 1: εσύ έβριζες τα Εξάρχεια. Πιστεύεις δηλαδή πως η Κυψέλη είναι καλύτερη από τα Εξάρχεια? (τσαμπουκάς)
Άσχετο 2: ο Χωμενίδης είναι φανατικός Κυψελιώτης. Το'ξερες?
Άσχετο 3: Αυτό όπως αναφέρω είναι ρήση του πατρός Φιλιππίδη. Εγώ δεν το έχω σκεφτεί σε τόσο εύρος όσο υποθέτω αυτός. Δεν το λέω για να μεταθέσω αλλού τις ευθύνες μα δεν περίμενα να το προσπαράσεις έτσι. :Ρ
Post a Comment
<< Home