Sunday, February 17, 2008

παραδείγματος χάρην


-ή γιατί γίνονται χάλια δημόσια κτίρια στην Ελλάδα-

Oι περισσότεροι συνομήλικοί μου αρχιτέκτονες το ξέρουν ήδη από καιρό. Σε αντίθεση με το εξαιρετικό άρθρο στην σημερινή Καθημερινή του επίσης εξαιρετικού Δημήτρη Ρηγόπουλου (lifo /urbanlab) το κράτος κοιμάται τον αξύπνητο.

Πρόσφατο τεύχος του περιοδικού του ΤΕΕ (4 Φεβρουαρίου) ανακοινώνει ένα διαγωνισμό για τη μελέτη του «Μουσείου Θρακικής Αρχιτεκτονικής». Το κλου? Ο διαγωνισμός λήγει στις 12 Φεβρουαρίου. Όχι καλέ, δεν είναι μιλημένο, αστειεύεστε? LOLOLOLOLOL

ps: τα σπάει ο τίτλος του διαγωνισμού?

Labels:

|

11 Comments:

At 2/18/2008, Blogger Stavros Martinos said...

Μήπως να αρχίσουμε λίγο να ξεφεύγουμε από την ιδέα "του κράτους"; Ας κοιμάται - μακάρι να μην κοιμόταν δηλαδή, θα ήταν ιδανικά τότε τα πράγματα, αλλά δεν είναι και η μόνη διέξοδος. Απλώς μας βολεύει πάρα πολύ να "φταίει το σύστημα", υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι "εμείς" είμαστε έξω από το σύστημα - που δεν είμαστε, ούτε κατά διάνοια. Εξ' ορισμού, δεν είμαστε.

Έχει ομολογήσει ποτέ κανείς ανοιχτά ποιό είναι το επίπεδο των αρχιτεκτόνων στην Ελλάδα; Έστω, για να το πω πιο κομψά, πόσος (στατιστικά η απόλυτα) είναι ο αριθμός των συναδέλφων που τους κάθεται μια καλή δουλειά κι αυτοί εξακολουθούν να βαριούνται; Το ότι υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις δεν σημαίνει ότι δεν (υπερ)ισχύει ο κανόνας. Αρχιτέκτονες δεν σχεδίασαν την πλατεία στη Βουτάδων; Τους σταθμούς του Μετρό; To Αεροδρόμιο; (...για το τελευταίο, δεν με απασχολεί καθόλου το αν ήταν "έλληνες", πιθανότατα ήταν). Αρχιτέκτονες δεν θα σχεδιάσουν το Μουσείο Θρακικής Αρχιτεκτονικής ή όπως αλλιώς θέλουν να το πούνε (όποιοι κι αν είναι, όπως κι αν τους γίνει η ανάθεση - το ότι εδώ υπάρχει σκάνδαλο αφορά τον τρόπο της ανάθεσης και όχι το περιεχόμενό της).

Κι αν "το κράτος" θεωρητικά είναι υπεύθυνο για ζητήματα σχεδιασμού του δημόσιου χώρου, τί μας κάνει να σκεφτούμε το πεζοδρόμιο μπροστά στο Public, στο Σύνταγμα; Ή ο πεζόδρομος στη Βουκουρεστίου; Που είναι ιδιωτικός, τελικά. Ντρέπομαι που το λέω, επειδή πολύ θα ήθελα να ήταν τα πράγματα αλλιώς, όμως, αλήθεια τελικά, από το κράτος εξαρτώνται τα πάντα; Το κράτος λειτουργεί απρόσωπα, μετράει αριθμούς, σκέφτεται με νομικούς όρους και ψάχνει για παράθυρα (μια ιδιωτική επιχείρηση, το ίδιο, μόνο που εκεί λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες).

Εμείς, που είναι δουλειά μας σχεδιάσουμε αυτό που θα κατασκευαστεί, τί κάνουμε; Και με ποιούς όρους γίνονται οι συμβιβασμοί; Μήπως από την αρχή παραχωρούμε περισσότερα απ' όσα είναι αναγκαίο; Επιμένω, από βαρεμάρα.

 
At 2/18/2008, Blogger Stavros Martinos said...

This comment has been removed by the author.

 
At 2/18/2008, Blogger evee said...

συμφωνώ και επαυξάνω

Και για το ότι έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε το κράτος σαν μαμά που «οφείλει» να μας λύνει τα προβλήματα, και για τη βαρεμάρα των αρχιτεκτόνων και για όλα. Στο μόνο για το οποίο δεν συμφωνώ είναι το ότι «αυτά συμβαίνουν στην Ελλάδα» επιχείρημα που θέτεις. Νομίζω ισχύουν παντού, απλά ίσως σε μικρότερη κλίμακα λόγω αυστηρότερων standards, καλύτερα χωνεμένης παιδείας ως προς το δημόσιο χώρο κλπκλπ.

Εδώ όμως πρέπει να σημειώσω προς αποφυγή παρεξηγήσεων ότι δεν ευαγγελίζομαι όσα κατηγορείς the_real-martinos. Το post αποτελεί στην ουσία παράθεση περιστατικών γύρω από ένα χαλαρό κοινό άξονα. Θέλω να πιστεύω ότι τα καλά παραδείγματα του ιδιωτικού τομέα και οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων θα κάνουν πολλούς από όσους εμπλέκονται στη δημόσια αρχιτεκτονική (εμάς, εκείνους, όποιους βρε παιδί μου) να επανεξετάσουν τους όρους κάτω από τους οποίους γίνεται η δημόσια αρχιτεκτονική.

 
At 2/18/2008, Blogger tks said...

πάντως έχω την αίσθηση ότι τελικά ακόμα η ανυπαρξία πρόνοιας για την δημόσια αρχιτεκτονική οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην στρεβλή (βασικά καμία) σχέση που εμείς έχουμε με την ίδια την έννοια του δημόσιου - κοινού χώρου μαζί και με αυτά που περιγράφει το άρθρο και αυτό έχει πράγματι αρχίσει να αλλάζει πιθανότατα.

σημείωση 1: καλό το άρθρο της Κ αλλά ιστορικά υπερβάλει λίγο για το χαρακτηρισμό της Κηφισίας ως τον low profile δρόμο προ Βωβού, από την στιγμή που είχε γίνει ήδη το μέγαρο του ΟΤΕ εκεί ήταν νομοτελειακό τι θα επακολουθούσε.
άσχετη σημ 2: συνειρμικά πραγματικά λέει πολλά για το επίπεδο οργάνωσης, σχεδιασμού και της σημασίας που δίνονταν στις υποδομές ακριβώς το μέγαρο του ΟΤΕ - ένα εμβληματικό κτίριο χτισμένο ανάμεσα σε παράγκες και κοτέτσια - τουλάχιστον πριν την αττική οδό εξακριβωμένα κάπως έτσι ήταν.

 
At 2/18/2008, Blogger Stavros Martinos said...

Φυσικά και ισχύουν παντού. Για μένα η σύγκριση που με πληγώνει περισσότερο - όσον αφορά την αρχιτεκτονική - είναι η Ισπανία, για να μην πω η Πορτογαλία. Εκεί να δεις πολυκατοικία, βιλίτσα με κυμαινόμενο στεγαστικό , ξενοδοχείο πάνω στο κύμα κλπ. (...τα ξέρεις). Ο δημόσιος χώρος βέβαια είναι ασύγκριτος. Για να επανέλθω στην Public. Αν έχω καταλάβει καλά, το μόνο πράγμα παραπάνω που έκανε "το κράτος" στην Ισπανία είναι ότι, τις αντίστοιχες Public, τις έβαλε τα αντίστοιχα πεζοδρόμια να τα φτιάξουν υποχρεωτικά, και όχι ως εθελοντική προσφορά (που τί εθελοντική, όταν το πεζοδρόμιο μπροστά στην πόρτα σου είναι τσαντίρι, ακόμα και πάνω στην κεντρική πλατεία της πόλης. Η Mc Donalds από την άλλη, δεν δείχνει να πτοείται - άλλο το περιεχόμενο του μάρκετινγκ. Για τα ΕΛ.ΤΑ. απέναντι, βέβαια, να μην το συζητήσω, ίσως κάτι γίνει στους Ολυμπιακούς του 2104).

Κι εδώ προσπαθήσαμε. Οι Ολυμπιακοί ήταν τεράστια ευκαιρία - και τεράστιο ρίσκο. Από τη μία, υπήρχε όλη αυτή η επιθυμία "να σπάσει η εσωστρέφεια" (...εάν επιμένουμε ακόμα να βλέπουμε τα πράγματα με όρους "εδώ" και "έξω", πράγμα που θεωρώ λάθος), και τελικά το αποτέλεσμα ήταν η Ομόνοια. Εκεί, "το κράτος" πήρε την πολύ λογική απόφαση, αντί να πρωτοτυπήσει, να κάνει τα πράγματα όπως γίνονται "αλλού" (...επιπλεόν, πέρα από τις θεσμοθετημένες διαδικασίες των διαγωνισμών, θυμάται κανείς ένα κονβόι με δημάρχους από την Ελλάδα με προορισμό τη Βαρκελώνη, προς γνώση και συμμόρφωση; Πέρασε στα ψιλά, ενώ δεν θα έπρεπε). Το πόση λιγούρα όμως βγήκε στις προτάσεις του διαγωνισμού, λέει πολύ περισσότερα πράγματα για τον δικό μας κλάδο, παρά για "το κράτος".

Το άρθρο του Δημήτρη Ρηγόπουλου λέει το εξής απλό - στην Αθήνα έχει άνοδο η αγορά/κατασκευή νέων κτιρίων γραφείων (πράγμα που μπορεί να διαβάσει κανείς και στις πορτοκαλί σελίδες, αντί για τα "πολιτιστικά"), και οι επιχειρήσεις που επενδύουν σε αυτά θα ήθελαν κάτι λιγότερο απρόσωπο ή τυποποιημένο - περίπου σαν billboard. Την αρχή έκαναν φορείς όπου η διοίκηση έχει πολύ υψηλό μορφωτικό επίπεδο (Εθνική Τράπεζα), ακολουθούν κατά πόδας τα outlet στην Αττική Οδό, και σε κάποια στιγμή ίσως φτάσουμε μέχρι τις ΔΕΚΟ (η αισιοδοξία μου: o ρυθμός με τον οποίο βλέπω να εξαπλώνεται η τάση είναι τέτοιος, που δεν αποκλείεται μέχρι τότε οι ΔΕΚΟ να υπάρχουν ακόμα). Από την άλλη, εάν αυτό είναι η ακτινογραφία κάποιας "αναγέννησης", πραγματικά δεν ξέρω.

Δεν θα βιαζόμουν να πετάξω τη σκούφια μου επειδή ο "τύπος Βωβού" δεν πουλάει πλέον (...γνωρίζατε ότι ο ίδιος ο Μπ. Βωβός, τον καιρό που πηγαινοερχόταν εδώ ο S. Calatrava για δουλειές, είχε έρθει σε επαφή μαζί του για την δημιουργία "ακινήτου"; Ο άνθρωπος είναι μπροστά - και δεν το λέω με την παραμικρή διάθεση ειρωνίας). Πεζοδρόμια πάντως, μέχρι στιγμής, ο Μπ. Βωβός δεν έφτιαξε...

 
At 2/18/2008, Blogger evee said...

το θέμα έχει πολύ πέραση τελυταία
για την ιστορία

ps: γιατί έσβησες το δεύτερο σχόλιό σου the_real?

 
At 2/18/2008, Blogger Stavros Martinos said...

1. ...επειδή δεν κόλλαγε.

2. Το brandscapes είναι μέσα στα βιβλία που σκέφτομαι να ρίξω μια ματιά (το έχει ο Παπασωτηρίου, και με το ευρώ οι τιμές των αμερικάνικων βιβλίων έχουν ξεφτιλιστεί εντελώς, οπότε δεν αποκλείεται και να το αγοράσω).

Αν και δεν έχουν ακριβώς τίτλο "το θέμα", σε πάρα πολλές σκέψεις τελευταία με έχουν βάλει το The City of Collective Memory (ο 19ος αιώνας είναι απλά η αφορμή) και το The Tyranny of Taste (μάλλον ό, τι πιο καλογραμμένο έχω διαβάσει τον τελευταίο καιρό).
Ζόρικη η παγκοσμιοποίηση, ευτυχώς που υπάρχει αγγλική βιβλιογραφία...:)

 
At 2/18/2008, Blogger evee said...

1.καλά, σου το δανείζω και εγώ αν είναι

2. boyer και ξερό ψωμί βλέπω, καλή η διάλεξη?

 
At 2/19/2008, Blogger Stavros Martinos said...

1. Ευχαριστώ!

2. Πολύ υλικό από το αρχείο, τίποτα ή σχεδόν τίποτα πάνω στο θέμα. Θα μπορούσα να έχω κάνει και κάτι άλλο εκείνο ο απόγευμα...

 
At 2/20/2008, Blogger tks said...

ποιά ισπανία... η μεγαλυτερη συλλογική φαντασίωση (οκ φυσικά υπερβάλλω, έχουμε και άλλες:) ) που έχουμε σαν έθνος είναι ότι έχουμε οποιαδήποτε πολιτιστική σχέση με την ισπανία - από τον πικάσο και τον μιρό μέχρι τις 10+ γραμμές του μετρό στην μαδρίτη και τις άλλες τόσες στις βαρκελώνη - δυστυχώς πρέπει να παραδεχτούμε ότι είμαστε ανύπαρκτοι σε σχέση με αυτούς τόσο για το δημόσιο χώρο όσο και για τον πολιτισμο γενικότερα και για πολλά άλλα και ότι η πορτογαλλία είναι όντως καλύτερη αναλογία για σύγκριση, αυτό δεν το γράφω με διάθεση μεμψιμοιρίας αλλά ίσα ίσα για να μην απογοητευόμαστε από συγκρίσεις που είναι δυστυχώς πολύ "ψηλά" για εμάς... έχουμε ακόμα ποοοολύ μελλον δυστυχώς...

 
At 2/20/2008, Blogger tks said...

δηλ απλά μου είχε πέσει το σαγόνι για να είμαι ειλικρινής μόλις συνειδητοποίησα την απόσταση μεγεθών - μιας και είχα υποπέσει προφανώς στην ανωτέρω ψευδαίσθηση! anyway εκτός θέματος.

 

Post a Comment

<< Home