Thursday, January 18, 2007

και τώρα στα γνωστά

Μετά το προηγούμενο post εμπνευσμένο από την πολιτιστική αλεγρία των Αθηνών, θα το ρίξω στο κλασσικό μου ρεπερτόριο.

α.
σημειώσεις από μια έκθεση που φεύγει:
"Η οικιστική του Κωνσταντίνου Α. Δοξιάδη και η αρχιτεκτονική της εντοπίας"

Image Hosted by ImageShack.us


"What human beings need is not utopia ('no place') but entopia ('in place') a real city which they can build, a place which satisfies the dreamer and is
acceptable to the scientist, a place where the projections of the artist and
the builder merge."


Φαίνεται απλό? Και όμως τόσο απλή σκέψη δεν έχω ακούσει από άλλο αρχιτέκτονα πολεοδόμο.


Λίγο προτού να λήξει η έκθεση για τον Δοξιάδη στο μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς, πήγα να την επισκεφθώ ( αν δεν πήγαινα θα ήταν και ρεζίλι). Ομολογώ ότι συντάσσω της δυνάμεις μου με τις καταγγελίες όσων έγραψαν και την έκθεση και αναφέρονται στο προηγούμενο link.

Είναι εντελώς απαράδεκτο να έχω περάσει 5(θεωρητικώς) χρόνια στο Πολυτεχνείο, να έχω ακούσει για ένα σωρό αρχιτέκτονες και για τον ένα που έκανε πραγματικά διεθνή καριέρα (όχι σαν της Άννας Βίσση και του υπόλοιπου συρφετού), να είναι ζήτημα αν έχω δει πάνω από 5 slides και να έχω ακούσει πάνω από 5 προτάσεις. Ο the_real_martinos στα σχόλια του προηγούμενου link λέει για αμφίσημη σχέση του γραφείου του με τη χούντα. Εγώ φυσικά δεν είδα τίποτα τέτοιο στην έκθεση, μα τον the-real τον εμπιστεύομαι και δεν αποκλείεται να έχει δίκιο.

Οι αιτίες αυτής της κατάστασης ελλιπούς πληροφόρησής μας λοιπόν, μάλλον είναι πολλές. Πιστεύω όμως ότι μια είναι και το γεγονός ότι ο Δοξιάδης δεν έχει ρομαντικό και τραγικό story (ανάλογο ίσως των Κωνσταντινίδη ή Ζενέτου). Ούτε αυτοκτόνησε, ούτε ονειρευόταν χίμαιρες, ούτε του έφταιγαν οι πελάτες που δεν φόραγαν τις ασορτί με το σπίτι παντόφλες (αμίμητος μα κατά τα άλλα εξαιρετικός αρχιτέκτονας ο Άρης Κωνσταντινίδης, να μην τα μπερδεύουμε), ούτε έμεινε άφραγκος.

Και τα τεράστια γραφεία του στο Κολωνάκι/Λυκαβηττό τα έχτισε(είδα κάτι φωτό του 60-70 με αίθουσα υπολογιστών, ένα τεράστιο δωμάτιο δηλαδή με ντουλάπες/επεξεργαστές/μνήμη και μια άλλη με σχεδιάστριες με γυαλιά 70s μπροστά σε οθόνες.. τότε!), και πόλεις στην Αμερική(Denver Colorado αν θυμάμαι καλά), Πακιστάν(Ιslamabad)και Ιράκ (Baghdad π.χ.), και οικισμούς στην Ελλάδα σχεδίασε, και μελέτες για Bραζιλίες και άλλα εξωτικά, και προτάσεις για αεροδρόμιο στα Σπάτα (ο πρώτος!) ή στη Μακρόνησο(!) και στον ΟΗΕ τον είχαν καλέσει να μιλήσει μετά τον Β παγκόσμιο διότι η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα που είχε αναπτύξει ένα σύστημα πλήρους καταγραφής των απωλειών της και.. και.. και...

Μεν, ας μη ρίχνω την έλλειψη ενημέρωσής μας ως φοιτητές αρχιτεκτονικής, μόνο στη μισαλλοδοξία. Είναι και το γεγονός ότι ο άνθρωπος για 3 χρόνια έκανε τον ντοματοπαραγωγό στην Αυστραλία όπου έφυγε προς άγραν καλύτερης τύχης. Μπορεί να είναι ξανθοπουλικό ως σενάριο μα δεν είναι "καλλιτεχνικά" δραματικό. Το μόνο που σώζει την κατάσταση είναι το γεγονός ότι από τα 60 του και μετά ο άνθρωπος λόγω μιας σπάνιας ασθένειας δεν μπορούσε να μιλήσει (α λα Steven Hawking) και χρησιμοπoιούσε μια μηχανή για επικοινωνία με τους υπαλλήλους του.

Τεσπά, αηδίες και μικρότητες. Επρόκειτο για ένα σημαντικό άνθρωπο. Πριν κλείσω να πω ότι προσωπικά μου έκανε εντύπωση η μανία του να οργανώνει και να κατηγοριοποιεί τα πάντα. Πίνακες, πινακάκια, στήλες, αριθμοί, ποσοστά... τα πάντα.

Περισσότερα στο wiki και στο site του ιδρύματος Κωνσταντίνου και Έμμας Δοξιάδη.

β.
σημειώσεις για μια έκθεση που έρχεται
"Νίκος Βαλσαμάκης Αρχιτέκτων"

Image Hosted by ImageShack.us

Toν θαυμάζω. Είναι ο σημαντικότερος ίσως εν ζωή έλληνας αρχιτέκτονας. Και ας μας είχαν πει στη σχολή ότι είναι "χαμαιλέοντας" όσον αφορά τις αρχιτεκτονικές τάσεις, μα ότι κάνει το κάνει εξαιρετικά καλά. Νομίζω ότι είχαν δίκιο και στα δυο.

Ασχολήθηκε κυρίως με ιδιωτικά έργα και δη με πολυκατοικίες, κατοικίες, κεντρικά τραπεζών, ξενοδοχεία. Πιο πολύ από τα πρώτα του έργα (τις πολυκατοικίες στη Β. Σοφίας και την οδό Σεμιτέλου), πιο πολύ από το σχετικά πρόσφατο τουριστικό συγκρότημα "δαίδαλος" στην Κω, ή τα ξενοδοχεία Αμαλία (παλιά και πιο πρόσφατα), πιο πολύ από όλες τις κατοικίες που έχει φτιάξει, μια εικόνα δεν μου φεύγει από το μυαλό ποτέ. Λάθος. Όχι μια. Δυο. Δυο κατοικίες του 60. Ο μοντερνισμός στην πιο pure μορφή του.

Η μια είναι η κατοικία της οικογένειας Λαναρά στην Ανάβυσσο(μην την ψάξετε σήμερα, της έχουν αλλάξει την Παναγία).

Image Hosted by ImageShack.us

Η άλλη είναι το σπίτι του στην Φιλοθέη.

Image Hosted by ImageShack.us

Μας είχαν πάει με τη σχολή. Ακόμη θυμάμαι το "ααααα" που βγήκε από τα στόματα όλων μας όταν άνοιξε την πόρτα. Βλέπετε, η κατοικία αυτή, από το δρόμο σχεδόν δεν φαίνεται. Δεν έχει κάγκελα, μόνο κάτι θάμνους να κρύβουν το ισόγειο χαμηλοτάβανο σπίτι που είναι τοποθετημένο και 1-1μισι μέτρο κάτω από την επιφάνεια του δρόμου. Σχεδόν όλη η όψη που φαίνεται είναι μόνο εμφανές τούβλο με μια ξύλινη πόρτα να "σπάει". Τα λέω όλα αυτά γιατί δεν φαίνονται σε καμμιά φωτογραφία. Δεν είναι "φωτογενή". Μα είναι ουσιαστικά στην εμπειρία του χώρου και φαίνονται μόνο από κοντά. Το σπίτι λοιπόν δεν σου γεμίζει το μάτι με την καμμία και σχεδόν δεν το παίρνεις χαμπάρι καν. Μόλις όμως ανοίξει η πόρτα....αααχ. Από την οροφή μπαίνει φως μέσα από ένα μικρό άνοιγμα. Μα η μαγεία είναι μπροστά σου. Ο τούβλινος τοίχος, χωμένος σχεδόν κάτω από την επιφάνεια του δρόμου, δίνει τη θέση του σε μια τεράστια τζαμαρία απέναντι, από άκρη σε άκρη, με θέα την Αθήνα πιάτο, ένα κήπο με γκαζόν και μια πισίνα. Απίστευτα λεπτές κολώνες στηρίζουν την -χωρίς δοκάρια- λεπτή μπετονένια πλάκα. Που επεκτείνεται ευθεία έξω στον κήπο, ενοποιώντας το μέσα με το έξω. Αναιρώντας τα όρια της κατοικίας. Ένα κομψοτέχνημα. Άσε εκείνο το μπάνιο με τη τζαμαρία σε έναν "εσωτερικό" κήπο. Είχαμε τρελαθεί να φωτογραφίζουμε. Μόλις καταφέραμε να μαζέψουμε το στόμα από το πάτωμα δηλαδή. Και ο ίδιος, όπως και οι γυναίκα του, εξαιρετικά ευγενικοί και πρόσχαροι άνθρωποι. Τότε ντρεπόμουν και να στέκομαι απέναντί του να τον κοιτάζω. Όχι να ρωτήσω κάτι, όπως πολλοί συμφοιτητές μου. Τι ζώον ήμουν!

Από βραβεία και διακρίσεις άλλο καλό. Η αναγόρευση σε επίτιμο διδάκτωρα της Ακαδημίας Αθηνών πρόσφατα και το βιβλίο "100 houses for 100 architects of the XX century", χρηματοδοτημένο από την Ε.Ε., με συμμετοχές των Le Corbusier, Aalto κλπ και επιλογή της κατοικίας της Φιλοθέης στο εξώφυλλο, τα τελευταία.

Image Hosted by ImageShack.us

Bλ και το website του βιβλίου εδώ ή για τον Βαλσαμάκη εδώ.

Άξιος.


Πότε πάμε είπαμε?

υγ: Όλες οι φωτό είναι από τα links που δίνονται.

Labels: ,

|

6 Comments:

At 1/18/2007, Anonymous Anonymous said...

καλά, αυτά τα παλαιοκομμουνιστικά για τις δεξιές τάσεις του Δοξιάδη μου κάνουν καθαρή μικροψυχία. Δεν ξέρω τι σχέση είχε με τη χούντα της επταετίας αλλά σίγουρα τα είχε καλά με τις συντηρητικές κυβερνήσεις (βλέπε εθνικόφρωνες)πριν και μετά τον Β' Παγκόσμιο και τον εμφύλιο, αφού χρίστηκε και υπουργός ανοικοδόμησης - ΠΕΧΩΔΕ που θα λέγαμε και σήμερα. Το ότι εκπαραθυρώθηκε εν μία νυκτί βέβαια για να ζήσουμε το θαύμα της αντιπαροχής αντί τα οργανωμένα οικιστικά που σχεδίαζε ο άνθρωπος δε βρέθηκε κανείς να το πει. Ας είναι...

 
At 1/18/2007, Blogger evee said...

Α..όλα και όλα. Αν με τον όρο εκπαραθύρωση αναφέρεσαι υποτιμητικά στην εξαναγκαστική ντοματοπαραγωγή στην Αυστραλία, maroulitaaa δεν είσαι σωστή.

Η φύτευση και καλλιέργεια λαχανικών είναι μια τέχνη by itself. Και στο bauhaus οι μαθητές είχαν το προσωπικό τους κηπάριο, πάλι τα ίδια θα λέμε?

Άσε το άλλο

πως νομίζεις ότι έφτασε το μυστικό που σήμερα ονομάζουμε "θερμοκήπιο" για καλλιέργεια αγαπημένων ζαρζαβατικών all year round? Μα από τους αντίποδες βεβαίως βεβαίως!

-λευτεριά στην αυστραλέζικη ντομάτα-

υγ: παραλίγο να το ξεχάσω
Είχε δώσει λέει και στους αντάρτες τεχνικές πληροφορίες γαι την ανατίναξη της γέφυρας στο Γοργοπόταμο.

 
At 1/21/2007, Anonymous Anonymous said...

building entopia ειναι ενα βιβλίο με υλικό που δεν περιέχει ο μεγάλος μαυρος καταλογος. Είχε μερικά αντίτυπα στη βιτρίνα αλλά θα επρεπε να σπάσει η βιτρίνα για να παρει κάποιος αντίτυπα.

 
At 1/25/2007, Anonymous Anonymous said...

dexios kai aidies. Auta ta pragmata einai anaxronistika.
Den eidame, ti foto, tou makariti tou doxiadi mpampa, tou apostolou doxiadi, paidiatros sto epaggelma, agalia me to venizelo, tipota ligotero, proti foto stin ek8esi...
Auto de vrethike enas anthropos na to pei. E ktos pali, an itan kolpo tou idrimatos doxiadi, gia tin apokatastasi ton kakos keimenos... den xero...

 
At 1/26/2007, Blogger Sleeper in Metropolis said...

Δυο κοπέλες είχαν πάρει να αναλύσουν το σπίτι του Βαλσαμάκη για κάποιο ειδικό της μορφολογίας. Πάνω στο δρόμο, πέρα δώθε, πέρα δώθε, μισή ώρα έκαναν να καταλάβουν το ότι το σπίτι βρισκόταν πίσω από την πρασινάδα. "Στο βάθος κήπος"... :)
Όταν είχα πάει θεωρούσα δεν είχε νόημα να φωτογραφήσεις. Απλά αυτό που συμβαίνει μπροστά στα μάτια σου, ο χώρος που μεταλλάσσεται με τη χρήση πανέλων κλπ... δεν γίνεται να αποδοθεί.

 
At 1/27/2007, Blogger kukuzelis said...

Θαυμάσια η παρουσίαση του Βαλσαμάκη. Θα ήταν ωραία αν σκάναρες μερικές φωτό που έχεις (ίσως) στο αρχείο σου, ούτως ώστε να μπορέσουμε να δούμε τη δουλειά του κάπως πιο ανθρωπινά. Όλα οι ιστοτόποι στους οποίους παραπέμπεις είναι φτιαγμένοι για dial-up συνδέσεις κι οι εικόνες μοιάζουν παράταιρα μικρές. Έτσι κι αλλιώς μερσί μποκού.

 

Post a Comment

<< Home