Όταν δεν κοστίζουν τίποτα οι αιώνες, αυτός που τους διαθέτει μεταμορφώνει ό,τι θέλει σε ό,τι θέλει.
Paul Valery Η παραπάνω φράση είναι γραμένη σε ένα τεράστιο κομμάτι χαρτί στο τέλος της διπλωματικής του φίλου μου του Μ, που έκανε μαζί με τους φίλους του Γ και Ν. Από τις 12 το πρωί πολυμελής ομάδα βοηθάει στο στήσιμο της παρουσίασης.
_______________________________________
ΕΜΠ, προαύλιο, απόγευμα Δευτέρας 6:00μμ
Έχω πάρει άδεια από ένα (δεύτερο) γραφείο που βοηθάω τα απογεύματα. Μια διπλωματική είναι πάντα μια ένεση πνευματικής αναζωογώνησης. Ακόμη και χάλια να είναι σε βοηθάει να επαναπροσδιορίσεις τους στόχους σου. Ποιός είσαι. Που πας. Για τους αρχιτέκτονες δε, που δεν έχουμε ορκωμοσίες , τήβεννους και άλλα τέτοια, είναι στην ουσία η απονομή πτυχίου. Μεγάλο φαγοπότι ακολουθεί. Και μεγάλο ψυχολογικό σοκ. Και τώρα που δεν έχουμε τους βάρβαρους ΤΙ?
Το πρόβλημα: η Αθήνα και η Ακρόπολη. Η Ακρόπολη είναι σύμβολο. Είναι ιστορία. Κληρονομιά. Είναι και βάρος. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι τα έκαναν όλα τέλεια? Τι σόι βάρος κουβαλάμε στις πλάτες μας? Και αν αυτοί κάνανε κάτι εμείς τι κάνουμε εκτός από το να αναμασάμε το παρελθόν? Η Ακρόπολη συχνά γίνεται βάρος. Γίνεται όμως και παράδειγμα. Την χαμένη σχέση της πόλης με την ιστορία της, το παρελθόν της, εν τέλει με τον εαυτο της φιλοδοξεί να επαναπροσδιορίσει το τρίο των φίλων.
Το θέμα κουρκουλικό(Κούρκουλας: βλ. Νέο Μουσείο Μπενάκη για τους εκτός χώρου): με αφετηρία την Ακρόπολη η τριμελής ομάδα αναζητεί χώρους στην σύγχρονη Αθήνα που θα μπορούσαν να ζουν/μένουν/εργάζονται οι 12 θεοί του Ολύμπου!!! )Τι θέμα σκεφτήκαν τα παιδιά!) Χώρους με κάποια αναφορά στην Ακρόπολη(οπτική/ιστορική κλπ). Τρεις τέτοιοι χώροι θα επεξεργαστούν σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Πολλές εικόνες, λίγα λόγια.
Σχεδόν σαράντα μέτρα ανάμεσα σε κολόνες έχουν γίνει μια επιφάνεια από σχέδια, σκίτσα, λόγια. Μπροστά που και που πάνω σε ειδικά κατασκευασμένα μαύρα βάθρα λευκές γύψινες μακέττες. Τα παιδιά έχουν βάψει ένα κεντρικό κομμάτι του εδάφους μαύρο. Πάνω, 12 θραύσματα. Από γύψο. Αρχέτυπα των «σύγχρονων κατοικιών» των θεών που λέγαμε. Ένα μορφολογικό αλφάβητο.
Ευτυχώς το team δεν δείχνει πολύ αγχωμένο. Ο Μ φαίνεται για πρώτη φορά να μην φοβάται τίποτα. Πέρυσι στο Λονδίνο που με είχε επισκεφτεί, του έλεγα τα ίδια. Μη φοβάσαι την παρουσίαση. Μετά από ένα χρόνο δουλειάς, αν έχεις καταθάσει την ψυχή σου, δεν θα σε νοιάζει τίποτα. Κάθαρση. Για πρώτη φορά εντελώς γυμνός, Και εντελώς δυνατός. Ακούω τμήματα της παρουσίασης μιλώντας με φίλους, παλιούς γνώριμους, καθηγητές.
Παρουσίαση. Εξαιρετικός και λιτός χειρισμός των εκφραστικών μέσων. Συγκρατώ τον φούρνο/κουλουρτζίδικο (θεά Δήμητρα) στη συμβολή Πέτρου Ράλλη και Πειραιώς. Βλέπε Κεραμικός. Και τη διαμόρφωση της Πλατείας Μοναστηρακίου. Ερμής. Εμπόριο. Λιτή. Εξαιρετική.
Μοναστηράκι
Ο κόσμος πολύς. Ως συνήθως καμμιά διακοσαριά περιφέρεται ανάμεσα σε όλο το μπατιρντί.
Ακούνε την παρουσίαση, μιλάνε μεταξύ τους, καπνίζουν, τρώνε από τον κλασσικό μπουφέ(του τέλους). Τσικουδιά, κρασί, νερό(έχει ακόμη ήλιο), τυρί κρητικό(αθάνατη Κρήτη του Μ)...και φυσικά κουλούρι Θεσσαλονίκης!!! Έχε χάρη που προτείναν φούρνο!
φυντάνι: Ο κλασσικός άσχετος άπλυτος ακούρευτος σαραντάρης. Αυτός που κάποιος θα έλεγε ότι είναι αιώνιος φοιτητής. Που κάνει ηλίθιες ερωτήσεις μονίμως για να προκαλέσει γελάκια στα μικρά. Και συγκαταβατικά χαμόγελα και απαντήσεις στους καθηγητές. Που άμα του μίλαγε κανείς θα έλεγε πως είναι πρωην πρεζόνι των Εξαρχείων. Υπάρχουν κάμποσοι τέτοιοι στα πέριξ που κάθε 5 χρόνια ανανεώνονται. Οι πολιτικά ενταγμένοι τους αποκαλούν ασφαλίτες. Μας παρακολουθούν και τα τοιαύτα. Έρχεται δίπλα μου όταν πάω παράμερα για τσιγάρο. Μου θυμίζεις ένα άγαλμα, έτσι όπως κάθεσαι. Ποιο? Δεν το θυμάμαι. Μπλαμπλα από μέρους του. Ξερή αδιαφορία από μέρους μου. Δεν συμφωνώ με τη διπλωματική σε αυτό και εκείνο μου λέει. Εσύ? Εγώ περιμένω να ακούσω και καλό θα ήταν να άκουγες και εσύ πρώτα πριν κρίνεις. Καλά. Ενοχλώ? Πάντως μοιάζεις με ένα άγαλμα πολύ γνωστό. Καλά. Κάτσε να ακούσουμε και τα λέμε μετά.
φυντανάκι: Ένας τύπος έχει βγάλει το μπλουζάκι του, παίζει με κάτι σκουλαρικάκια που κρέμονται στα αυτιά του και σημειώνει με μπλαζέ βλέμμα στο σημειωματάριό του.
Και μια βιβλική μορφή μέσα στο πλήθος. Ο πολιτικός μηχανικός Χρύσανθος Κιρπότιν. Γεννηθείς και σπουδαχθείς εν Ρωσσία. 75 χρονών σήμερα, ακόμη τρέχει σε διπλωματικές αρχιτεκτονικής. Σύμβουλος πολλών διπλωματικών. Ακόμη και τώρα που συνταξιοδοτήθηκε. Τον είχα και εγώ. Κάνει και στέκονται τα πάντα. Οι αρχιτέκτονες του οφείλουν άγαλμα σε περίοπτη θέση. Κεφάτος πάντα, με διάθεση γαι αστειάκια, μεγάλος γόης στο Κολωνάκι του 60/70, το χειμώνα φοράει μπλέιζερ, τραγιάσκα καφέ, κασκόλ και έχει το κέφι να πειράζει ακόμη φοιτήτριες. Αααα, έχεις espresso στο καμαρίνι! Θα έρχομαι καθημερινά! Καπνίζεις? Να πάρω ένα? Μου το απααγόρευσε ο γιατρός αλλά εδώ η κατάσταση το σηκώνει(γελάκι). Οδηγεί ένα παμπάλαιο Ντεσεβώ με τρελό χαμόγελο. Πιάνουμε την κουβέντα στα απόνερα της παρουσίασης. Θεός.
Κριτική. Όλοι γύρω γύρω. Η Μαντουβάλου παραθέτει λίγο Derrida: «Χρωστάω τον εαυτό μου στο θάνατο». Μιλάει για τη συναισθηματική προσέγγιση της ομάδας στο θέμα. Τη συγκίνηση, την τελετουργία, τη μύηση.
Ο Κιρπότιν για την έμπνευση. Και τον υπολογιστή: Αυτά που κάνατε, αν είχαμε βάλει τα ίδια δεδομένα από τα οποία ξεκινήσατε σε έναν υπολογιστή, θα μας έβγαζε τους πιθανούς συνδυασμούς σε ένα χαρτί από εδώ ως τη Θεσσαλονίκη...και μετά θα έπρεπε να επιλέξουμε πια λύση μας κάνει. Το να φτάσεις εκεί κατευθείαν, έχει να κάνει με τον ανθρώπινο παράγοντα. Και μεταφράζεται ως έμπνευση. (sic)
Μιλάνε και όλοι οι κριτές. Λίγες παρεμβάσεις από φοιτητές ή άσχετους.
Mετά ακολούθησε το μπατιρντί. Και ο Μπίρης που τα έχωσε. Πιο πολύ στους καθηγητές πιστεύω παρά στους φοιτητές. Διάλογος. Τον πιάνω μετά και του μιλάω. Πιο πολλά ίσως σε επόμενο post.
To τέλος τους απογεύματος μας βρίσκει κουρασμένους αλλά κεφάτους με κάτι ποτηράκια τσικουδιές ανά χείρας. Χαιρετάμε τους φίλους, συγχαίρουμε τις οικογένειές τους και κατευθυνόμαστε στους Χάρτες για μια γλυκιά κουβέντα μεταξύ παλιών γνώριμων